გამოდის 1998 წლიდან
სტატიები
2012-02-08
განვითარებისა და სწავლის თეორიები
ჯე­რომ ბრუ­ნე­რი 1915
ჯე­რომ სე­ი­მურ ბრუ­ნე­რი — ამე­რი­კე­ლი ფსი­ქო­ლო­გი, კოგ­ნი­ტუ­რი ფსი­ქო­ლო­გი­ის ერთ-ერ­თი თვალ­სა­ჩი­ნო წარ­მო­მად­გე­ნე­ლი. 1952-72 წლებ­ში იყო ჰარ­ვარ­დის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის პრო­ფე­სო­რი, 1972-1980 წლებ­ში კი — ოქ­ს­ფორ­დის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის პრო­ფე­სო­რი. მი­სი გან­ვი­თა­რე­ბი­სა და სწავ­ლის თე­ო­რია კონ­ს­ტ­რუქ­ტი­ვიზ­მის პრინ­ცი­პებს ეფუძ­ნე­ბა. ბრუ­ნე­რის მი­ხედ­ვით, სწავ­ლა აქ­ტი­უ­რი სო­ცი­ა­ლუ­რი პრო­ცე­სია, რო­დე­საც ბავ­შ­ვი, თა­ვი­სი გა­მოც­დი­ლე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე, ახა­ლი ცოდ­ნის კონ­ს­ტ­რუ­ი­რე­ბას ახ­დენს. ამ თვალ­საზ­რი­სით, ცოდ­ნაც პრო­ცე­სია და არა პრო­დუქ­ტი. მის თე­ო­რი­ა­ზე მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი გავ­ლე­ნა მო­ახ­დი­ნა ლ. ვი­გოტ­ს­კის იდე­ებ­მა.
ბრუ­ნე­რის აღ­მო­ჩე­ნე­ბით სწავ­ლის თე­ო­რია კოგ­ნი­ტურ თე­ო­რი­ებს მი­ე­კუთ­ვ­ნე­ბა. კოგ­ნი­ტუ­რი თე­ო­რი­ე­ბის მი­ზა­ნი შე­მეც­ნე­ბი­თი პრო­ცე­სე­ბის (გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბა, პრობ­ლე­მის გა­დაჭ­რა, ანა­ლი­ზი, სინ­თე­ზი, შე­ფა­სე­ბა, და­მახ­სოვ­რე­ბა) სტრუქ­ტუ­რი­სა და ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი მე­ქა­ნიზ­მე­ბის აღ­წე­რაა. ზო­გი­ერ­თი კოგ­ნი­ტუ­რი თე­ო­რია გან­სა­კუთ­რე­ბით მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია გა­ნათ­ლე­ბი­სათ­ვის, რად­გან ნა­თელ და თვალ­სა­ჩი­ნო პე­და­გო­გი­ურ მე­თო­დებ­სა და მო­დე­ლებს გვთა­ვა­ზობს.
კოგ­ნი­ტუ­რი ფსი­ქო­ლო­გია იკ­ვ­ლევს, რო­გორ იღებს მოს­წავ­ლე ინ­ფორ­მა­ცი­ას გა­რე­მო­დან, რო­გორ ახ­დენს ამ ინ­ფორ­მა­ცი­ის ორ­გა­ნი­ზე­ბა­სა და ინ­ტერ­პ­რე­ტა­ცი­ას, რო­გორ იყე­ნებს ცოდ­ნას.
ვრცლად>>>
2011-12-21
განვითარებისა და სწავლის თეორიები
ჯონ დიუი
(1859-1952)
ჯონ დიუი — ამე­რი­კე­ლი ფი­ლო­სო­ფო­სი, ფსი­ქო­ლო­გი და გა­ნათ­ლე­ბის რე­ფორ­მა­ტო­რი. დიუი ამე­რი­კუ­ლი პრაგ­მა­ტიზ­მის# წარ­მო­მად­გე­ნე­ლი და ინ­ს­ტ­რუ­მენ­ტა­ლიზ­მის# ფუ­ძემ­დე­ბე­ლია. ის არის ავ­ტო­რი ცნო­ბი­ლი ნაშ­რო­მი­სა „დე­მოკ­რა­ტია და გა­ნათ­ლე­ბა“ (1916). დიუი თვლი­და, რომ კარ­გი გა­ნათ­ლე­ბა არის ის, რაც ეხ­მა­რე­ბა ადა­მი­ანს სა­ზო­გა­დო­ე­ბი­სათ­ვის სა­სარ­გებ­ლო წევ­რად ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა­ში. დი­უ­ის არ შე­უქ­მ­ნია სწავ­ლე­ბის თე­ო­რია, მაგ­რამ მის­მა შე­ხე­დუ­ლე­ბებ­მა მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი გავ­ლე­ნა მო­ახ­დი­ნა გა­ნათ­ლე­ბის მიზ­ნი­სა და პრინ­ცი­პე­ბის თა­ნა­მედ­რო­ვე მიდ­გო­მებ­ზე.
დი­უ­ის მი­ხედ­ვით, გა­ნათ­ლე­ბის პრინ­ცი­პე­ბი გა­მოც­დი­ლე­ბის თე­ო­რი­ას უნ­და ეყ­რ­დ­ნო­ბო­დეს. მი­სი გა­მოც­დი­ლე­ბის თე­ო­რი­ა­ში ორი ცენ­ტ­რა­ლუ­რი ცნე­ბაა: 1. უწყ­ვე­ტო­ბა, რაც იმას ნიშ­ნავს, რომ ადა­მი­ა­ნი და­ბა­დე­ბი­დან გა­მოც­დი­ლე­ბის მი­ღე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბით სწავ­ლობს, ეს კი გავ­ლე­ნას ახ­დენს მის შემ­დ­გომ ქცე­ვა­ზე. უწყ­ვე­ტო­ბა გუ­ლის­ხ­მობს იმას, რომ წი­ნა გა­მოც­დი­ლე­ბა ადა­მი­ა­ნის შემ­დ­გო­მი გა­მოც­დი­ლე­ბი­სა და ცოდ­ნის გან­მა­პი­რო­ბე­ბე­ლია.
2. ინ­ტე­რაქ­ცია აღ­წერს და ხსნის იმას, თუ რო­გორ ურ­თი­ერ­თ­ქ­მე­დებს წარ­სუ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბა აწ­მ­ყო სი­ტუ­ა­ცი­ა­ზე ახა­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბის შე­სა­მუ­შა­ვებ­ლად. დი­უ­ის ჰი­პო­თე­ზის მი­ხედ­ვით, ჩვე­ნი აწ­მ­ყო გა­მოც­დი­ლე­ბა წარ­სუ­ლი, შე­ნა­ხუ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბის ფუნ­ქ­ციაა, რო­მე­ლიც ზე­მოქ­მე­დებს მიმ­დი­ნა­რე სი­ტუ­ა­ცი­ა­ზე და ახა­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბის სა­ფუძ­ვე­ლი ხდე­ბა.
შე­სა­ბა­მი­სად, სწავ­ლე­ბის პრო­ცეს­ში მე­ტად მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია მოს­წავ­ლე­თა წარ­სუ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბის ცოდ­ნა და მი­სი და­კავ­ში­რე­ბა ახალ მა­სა­ლას­თან. ამ გზით მას­წავ­ლე­ბე­ლი აზ­რი­ანს და მოს­წავ­ლი­სათ­ვის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვანს ხდის ახალ ინ­ფორ­მა­ცი­ას და ამით ხელს უწყობს მის ეფექ­ტი­ან დას­წავ­ლას.
ვრცლად>>>
2011-12-21
განვითარებისა და სწავლის თეორიები
ლევ ვიგოტსკი
(1896-1934)
ლევ ვი­გოტ­ს­კი, რუ­სი ფსი­ქო­ლო­გი, მოს­კო­ვის ფსი­ქო­ლო­გი­ის ინ­ს­ტი­ტუ­ტის პრო­ფე­სო­რი. მი­სი და­ფუძ­ნე­ბუ­ლია დე­ფექ­ტო­ლო­გი­ის ინ­ს­ტი­ტუ­ტი მოს­კოვ­ში. ვი­გოტ­ს­კის ეკუთ­ვ­ნის უმაღ­ლე­სი ფსი­ქი­კუ­რი ფუნ­ქ­ცი­ე­ბის კულ­ტუ­რულ-ის­ტო­რი­უ­ლი თე­ო­რია, ასე­ვე, თა­ვის ტვინ­ში ფსი­ქი­კუ­რი ფუნ­ქ­ცი­ე­ბის სის­ტე­მუ­რი ლო­კა­ლი­ზა­ცი­ის თე­ო­რია. მან­ვე ჩა­მო­ა­ყა­ლი­ბა ბავ­შ­ვის გან­ვი­თა­რე­ბის სო­ცი­ა­ლურ-კულ­ტუ­რუ­ლი თე­ო­რია. ვი­გოტ­ს­კიმ მის­ცა და­სა­ბა­მი მეტყ­ვე­ლე­ბი­სა და აზ­როვ­ნე­ბის ურ­თი­ერ­თ­მი­მარ­თე­ბის ექ­ს­პე­რი­მენ­ტულ კვლე­ვას გან­ვი­თა­რე­ბის ჭრილ­ში.
რად­გან ბავ­შ­ვი კონ­კ­რე­ტულ სო­ცი­ა­ლურ და კულ­ტუ­რულ გა­რე­მო­ში იბა­დე­ბა, მის ფსი­ქი­კურ გან­ვი­თა­რე­ბას გან­საზღ­ვ­რავს სო­ცი­ა­ლუ­რი ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი და კულ­ტუ­რუ­ლი მო­ნა­პო­ვა­რი, მაგ., დამ­წერ­ლო­ბა, რიცხ­ვი­თი სის­ტე­მა და სხვ. შე­სა­ბა­მი­სად, ბავ­შ­ვის აზ­როვ­ნე­ბი­სა და, ზო­გა­დად, შე­მეც­ნე­ბი­თი (კოგ­ნი­ტუ­რი) სფე­როს გან­ვი­თა­რე­ბაც კონ­კ­რე­ტულ სო­ცი­ა­ლურ-კულ­ტუ­რულ გა­რე­მო­ში ხდე­ბა, ბავ­შ­ვი­სათ­ვის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი უფ­რო­სის (ავ­ტო­რი­ტე­ტის) სა­შუ­ა­ლე­ბით. ბავ­შ­ვის ფსი­ქი­კუ­რი გან­ვი­თა­რე­ბი­სათ­ვის სო­ცი­ა­ლუ­რი ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი წამ­ყ­ვან როლს ას­რუ­ლებს. ვი­გოტ­ს­კი ბავ­შ­ვის გან­ვი­თა­რე­ბა­ში ყო­ველ ფსი­ქი­კურ ფუნ­ქ­ცი­ას ორ დო­ნე­ზე გა­ნი­ხი­ლავს: პირ­ვე­ლია სო­ცი­ა­ლურ-ინ­ტერ­ფ­სი­ქო­ლო­გი­უ­რი დო­ნე, რაც ნიშ­ნავს იმას, რომ ბავ­შ­ვის ფსი­ქი­კა სხვებ­თან სო­ცი­ა­ლურ ურ­თი­ერ­თო­ბებ­ში ყა­ლიბ­დე­ბა; მე­ო­რეა ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რი დო­ნე – ინ­ტ­რაფ­სი­ქო­ლო­გი­უ­რი, ანუ ამ ეტაპ­ზე ბავ­შ­ვის გა­რე­მოს­თან ურ­თი­ერ­თო­ბით მი­ღე­ბუ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბა ში­და პლან­ზე გა­და­დის, რა­შიც წამ­ყ­ვან როლს მეტყ­ვე­ლე­ბა ას­რუ­ლებს.
ვი­გოტ­ს­კის თე­ო­რია ოთხ ძი­რი­თად პრინ­ციპს ეფუძ­ნე­ბა:
ვრცლად>>>
2011-12-21
რას ნიშნავს საქართველო ჩემთვის
სო­ხუ­მი­დან დაწყე­ბუ­ლი, ლტოლ­ვი­ლო­ბა და­მე­ბე­და!
აფხა­ზე­თის გა­ნათ­ლე­ბის გან­ყო­ფი­ლე­ბის თა­ნამ­შ­რო­მელ­თა შემ­ცი­რე­ბის შემ­დეგ თბი­ლი­სის ¹44 სა­ჯა­რო სკო­ლა­ში და­ვიწყე მუ­შა­ო­ბა, ამ უკა­ნას­კ­ნე­ლის და­ხურ­ვის შემ­დეგ —კერ­ძო სკო­ლა „თა­მა­რი­ონ­ში“; აქაც არ გა­მი­მარ­თ­ლა: ისიც სხვა კერ­ძო სკო­ლას შე­უ­ერ­თ­და და კვლავ უად­გი­ლოდ აღ­მოვ­ჩ­ნ­დი (თუმ­ცა სერ­ტი­ფი­ცი­რე­ბა კი გა­ვი­ა­რე), ახ­ლა რუ­სულ კერ­ძო სკო­ლა­ში ვარ. ჩემ­თ­ვის მთა­ვა­რია, სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში ვი­ყო და თან სკო­ლა­ში, სხვას ყვე­ლა­ფერს ეშ­ვე­ლე­ბა!
ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სოა სხვა­დას­ხ­ვა ეროვ­ნე­ბი­სა და მრწამ­სის ბავ­შ­ვებ­თან მუ­შა­ო­ბა. ასე მგო­ნია, დი­დი მი­სია და­მე­კის­რა: ვას­წავ­ლო ქარ­თუ­ლი მათ და ამა­ვე დროს, სა­ქარ­თ­ვე­ლო და მი­სი კულ­ტუ­რაც შე­ვაყ­ვა­რო. თუმ­ცა, ჩვენს ქვე­ყა­ნას თა­ვი­სი მა­გი­უ­რი ძა­ლა აქვს. ახ­ლა­ხან აკა­კი წე­რეთ­ლის „გან­თი­ა­დი“ გა­ვი­ა­რეთ IX კლას­ში და მოს­წავ­ლე­ებს კლას­ში­ვე და­სა­წე­რად მი­ვე­ცი თე­მა: „რას ნიშ­ნავს სა­ქარ­თ­ვე­ლო ჩემ­თ­ვის“. ძა­ლი­ან მო­მინ­და, ზო­გი­ერ­თი მათ­გა­ნი თქვენ­თ­ვი­საც წა­მე­კითხ­ვი­ნე­ბი­ნა, რა­თა კი­დევ ერ­თხელ მივ­მ­ხ­ვ­და­რი­ყა­ვით ყვე­ლა, რომ სა­ქარ­თ­ვე­ლოს მხო­ლოდ სიყ­ვა­რუ­ლი გა­და­არ­ჩენს, ის სიყ­ვა­რუ­ლი, ასე ძა­ლუ­მად რომ აქვს გამ­ჯ­და­რი ძვალ­სა და რბილ­ში აქ მცხოვ­რებ ყვე­ლა ეროვ­ნე­ბის წარ­მო­მად­გე­ნელს.
აზა ქა­და­რია
სკო­ლა „ინ­ტე­ლექ­ტის“ ქარ­თუ­ლი ენი­სა და ლი­ტე­რა­ტუ­რის მას­წავ­ლე­ბე­ლი
ვრცლად>>>
2011-12-21
ის­ტო­რი­ოგ­რა­ფია დროს­თან თა­მა­შია და მე ეს ძა­ლი­ან მომ­წონს
რუბ­რი­კის „ქართველი სტუდენტები უცხოეთში“ სტუ­მა­რია ბრის­ტო­ლის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის სტუ­დენ­ტი გრი­გოლ გე­გე­ლია. 

— გრი­გოლ, ჩვე­ნი ინ­ტერ­ვიუ და­ვიწყოთ თა­ვი­დან — სას­წავ­ლებ­ლად გაემ­გ­ზავ­რე დიდ ბრი­ტა­ნეთ­ში. მი­ამ­ბე, რა­ტომ მი­ი­ღე ეს გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბა და რო­გორ ჩა­ი­რიცხე ბრის­ტო­ლის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში?
პირ­ველ რიგ­ში, გმად­ლობთ ინ­ტე­რე­სი­სათ­ვის. დი­ახ, ბრი­ტა­ნეთ­ში გა­მომ­გ­ზავ­რე­ბამ­დე, ათი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ვსწავ­ლობ­დი თბი­ლი­სის მე­ო­რე გიმ­ნა­ზი­ა­ში (ამ­ჟა­მინ­დე­ლი 195-ე სა­შუ­ა­ლო სკო­ლა). რო­დის და­იწყო ყვე­ლა­ფე­რი? კარ­გი კითხ­ვაა. ზუს­ტად არ მახ­სოვს.
ინ­გ­ლის­ში სწავ­ლა ჩე­მი უდი­დე­სი ოც­ნე­ბა იყო — ინ­გ­ლი­სი ბავ­შ­ვო­ბი­დან უზო­მოდ მიყ­ვარ­და. უფ­რო კონ­კ­რე­ტუ­ლად, ყვე­ლა­ფე­რი ალ­ბათ მა­შინ და­იწყო, რო­დე­საც კერ­ძო გა­რე­მო­ე­ბებ­მა სა­შუ­ა­ლე­ბა მომ­ცეს, უფ­რო რე­ა­ლუ­რად მე­ფიქ­რა ინ­გ­ლის­ში სწავ­ლის შე­სა­ხებ.
ამის შემ­დეგ, თით­ქ­მის მთე­ლი წე­ლი გა­ვა­ტა­რე კო­ლე­ჯე­ბის პრო­ფი­ლე­ბის შეს­წავ­ლა­ში: ვსტუმ­რობ­დი ათას­გ­ვარ ვებ­გ­ვერდს, რე­ი­ტინ­გებს და ა.შ. სა­ბო­ლო­ოდ, 2006 წელს, ლონ­დო­ნის ათამ­დე კო­ლეჯ­ში გა­ვი­ა­რე ინ­ტერ­ვიუ. ათი­ვემ მი­მი­ღო, თუმ­ცა აქე­დან ათი­ვე უფა­სო კო­ლე­ჯი იყო, ბრი­ტა­ნე­თის სა­ელ­ჩომ კი მკა­ფი­ოდ გან­მი­მარ­ტა, რომ არა­ევ­რო­კავ­ში­რელ სტუ­დენ­ტ­ზე სტუ­დენ­ტურ ვი­ზას მხო­ლოდ მა­შინ გას­ცემ­და, თუ სტუ­დენ­ტი სწავ­ლის გარ­კ­ვე­ულ სა­ფა­სურს იხ­დის. სა­ბო­ლო­ოდ, შე­და­რე­ბით იაფი­ან კო­ლეჯ­ზე შე­ვა­ჩე­რე ყუ­რადღე­ბა და იქ მო­ვეწყ­ვე. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ კო­ლეჯ­ში ქარ­თუ­ლი სკო­ლის შე­ფა­სე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე, გა­სა­უბ­რე­ბი­სა და ტეს­ტი­რე­ბის შე­დე­გად მოვ­ხ­ვ­დი. გა­სა­ხა­რია, რომ ქარ­თუ­ლი სა­შუ­ა­ლო სკო­ლის შე­ფა­სე­ბას ბრი­ტა­ნუ­ლი კო­ლე­ჯე­ბი აღი­ა­რე­ბენ.
ვრცლად>>>
2011-12-14
სასწავლო პროცესის ცენტრში მოსწავლე უნდა იდგეს
ლე­ი­ლა ქო­ჩო­რაშ­ვი­ლი
და­ი­ბა­და ყვა­რელ­ში, 1958 წლის 22 ოქ­ტომ­ბერს
გა­ნათ­ლე­ბა: 1975 წელს და­ამ­თავ­რა ყვარ­ლის ¹2 სა­შუ­ა­ლო სკო­ლა.
1976-1981 წლებ­ში სწავ­ლობ­და თბი­ლი­სის სა­ხელ­მ­წი­ფო უნი­ვერ­სი­ტე­ტის ფი­ზი­კის ფა­კულ­ტეტ­ზე.
სა­მუ­შაო გა­მოც­დი­ლე­ბა: 1981-84 წლებ­ში მუ­შა­ობ­და თბი­ლის­ში, სა­მეც­ნი­ე­რო კვლე­ვით ინ­ს­ტი­ტუტ­ში „მი­ო­ნი“, ინ­ჟი­ნერ-ტექ­ნო­ლო­გად.
1984 წლი­დან მუ­შა­ობს ყვარ­ლის ¹2 სა­ჯა­რო სკო­ლა­ში, ფი­ზი­კის მას­წავ­ლებ­ლად.
2005 წელს და­ი­ნიშ­ნა დი­რექ­ტო­რის მო­ვა­ლე­ო­ბის შემ­ს­რუ­ლებ­ლად.
2007 წლი­დან არ­ჩე­უ­ლი დი­რექ­ტო­რია.
ინ­ტე­რეს­თა სფე­რო: თა­ნა­მედ­რო­ვე სა­ინ­ფორ­მა­ციო ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბი

სკო­ლის შე­სა­ხებ
ყვარ­ლის ¹2 სა­ჯა­რო სკო­ლა არ­სე­ბო­ბის 74 წელს ით­ვ­ლის. ამ­ჟა­მად, სკო­ლა­ში 486 მოს­წავ­ლე სწავ­ლობს, რო­მელ­თაც ყვე­ლა პი­რო­ბა აქვთ შექ­მ­ნი­ლი იმი­სათ­ვის, რომ იყ­ვ­ნენ წარ­მა­ტე­ბულ­ნი. მოს­წავ­ლე­ებს, რო­მელ­თა საც­ხოვ­რე­ბე­ლიც რამ­დე­ნი­მე კი­ლო­მეტ­რით არის და­შო­რე­ბუ­ლი სკო­ლი­დან, სას­კო­ლო ავ­ტო­ბუ­სი ემ­სა­ხუ­რე­ბა. 2006 წელს, პროგ­რა­მა „იაკობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის“ ფარ­გ­ლებ­ში, სას­კო­ლო შე­ნო­ბას სრუ­ლი რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცია ჩა­უ­ტარ­და; სრუ­ლი­ად გა­ნახ­ლ­და სას­კო­ლო ინ­ვენ­ტა­რი, ბიბ­ლი­ო­თე­კა; ფუნ­ქ­ცი­ო­ნი­რებს კომ­პი­უ­ტე­რუ­ლი კლა­სი ინ­ტერ­ნეტ­ში ჩარ­თუ­ლი 40 კომ­პი­უ­ტე­რით, ტექ­ნი­კით აღ­ჭურ­ვი­ლი ინ­გ­ლი­სუ­რი ენის კა­ბი­ნე­ტი და სა­ბუ­ნე­ბის­მეტყ­ვე­ლო მეც­ნი­ე­რე­ბა­თა კა­ბი­ნე­ტი; სულ ახ­ლა­ხან სკო­ლა­ში გა­იხ­ს­ნა ჯე­ო­სე­ლის კლა­სი „წარ­მა­ტე­ბუ­ლი მო­მავ­ლი­სათ­ვის“, რაც სი­ა­მა­ყის გრძნო­ბას­თან ერ­თად დიდ პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბა­საც გვა­კის­რებს ყვე­ლა მე­ო­რეს­კო­ლელს.
სკო­ლა ბრენ­დი­რე­ბუ­ლია, 8 ვარ­ს­კ­ვ­ლა­ვის მფლო­ბე­ლი. გა­სულ სას­წავ­ლო წელს, სა­ერ­თო შე­დე­გე­ბის მი­ხედ­ვით, წარ­მა­ტე­ბულ 20 სკო­ლას შო­რის მოვ­ხ­ვ­დით.
ვრცლად>>>
2011-12-14
სკოლა - სოფლის სიცოცხლის აუცილებელი პირობა
ვა­ნის რა­ი­ონ­ში დღე­ი­სათ­ვის 31 სა­ჯა­რო სკო­ლა ფუნ­ქ­ცი­ო­ნი­რებს 4500 მოს­წავ­ლი­თა და 650 პე­და­გო­გით, რო­მელ­თა შო­რის 30 უკ­ვე სერ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლია. სწავ­ლე­ბის ხა­რის­ხის ამაღ­ლე­ბის ერთ-ერ­თი გა­რან­ტი ესე­ცაა, თუმ­ცა არ­სე­ბობს სხვა კომ­პო­ნენ­ტე­ბიც, რო­მელ­თა ერ­თობ­ლი­ო­ბაც ხა­რის­ხი­ა­ნი ცოდ­ნის მი­ღე­ბის აუცი­ლე­ბე­ლი პი­რო­ბაა და სა­ხელ­მ­წი­ფოს თა­ნად­გო­მას ამ მხრივ გა­დამ­წყ­ვე­ტი მნიშ­ვ­ნე­ლო­ბა აქვს. ასე­თი თა­ნად­გო­მის მა­გა­ლი­თე­ბი ვა­ნის სკო­ლებ­შიც თვალ­სა­ჩი­ნოა, მაგ­რამ სა­ერ­თო ეკო­ნო­მი­კუ­რი მდგო­მა­რე­ო­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბის გა­რე­შე სა­სურ­ვე­ლი შე­დე­გის მიღ­წე­ვა მა­ინც გა­ჭირ­დე­ბა. ამა­ში კი­დევ ერ­თხელ დავ­რ­წ­მუნ­დი, რო­ცა საგ­ან­მა­ნა­თ­ლებლო რესურსცენტრის უფ­როსი, ბა­ტო­ნი ივანე კორძაძე სა­­­კუ­თარ კა­ბი­ნეტ­ში, რუ­კა­ზე მიჩ­ვე­­ნებ­და მცი­რე­კონ­ტინ­გენ­ტი­ან სკო­­ლებს. სამ­წუ­ხა­როდ, მა­თი რიცხ­ვი არც ისე ცო­ტაა — გა­დი­დი, ონ­ჯო­ხე­თი (8 მოს­წავ­ლე), ზე­და­გო­რა, დუცხუ­ნი... ინა­შა­უ­რიც ერთ-ერ­თი მათ­გა­ნია, თუმ­ცა სხვებ­თან შე­და­რე­ბით, აქ ვი­თა­რე­ბა უკე­თე­სია — 33 ბავ­შ­ვი სწავ­ლობს სა­ბა­ზო სკო­ლა­ში. გავ­ლილ­მა 20-წლე­ულ­მა სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ყვე­ლა სოფ­ლის სკო­ლას და­ას­ვა ეს და­ღი. რიგ შემ­თხ­ვე­ვა­ში სწო­რედ ეკო­ნო­მი­კუ­რი მდგო­მა­რე­ო­ბის გა­მო დაც­ლი­ლი სოფ­ლე­ბი გახ­და სკო­ლე­ბის ოპ­ტი­მი­ზა­ცი­ის მი­ზე­ზი. ბევ­რ­გან, მათ შო­რის ვა­ნის მა­ღალ­მ­თი­ან სოფ­ლებ­ში, ასე­თი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბი შე­ჩე­რე­ბუ­ლია რე­ლი­ე­ფუ­რი პი­რო­ბე­ბის გა­მო. ჩვენ­თან სა­უ­ბარ­ში ინა­შა­უ­რე­ლე­ბიც იხ­სე­ნე­ბენ, რო­გორ ში­შობ­დ­ნენ, რომ მა­თი სკო­ლაც არ მი­ე­ერ­თე­ბი­ნათ ამაღ­ლე­ბის სა­ჯა­რო სკო­ლის­თ­ვის, მა­შინ ხომ ფე­ხით 5-6კმ-ის გავ­ლა მო­უ­წევ­დათ ყო­ველ­დღე მოს­წავ­ლე­ებს, თუ არა­და ტრან­ს­პორ­ტის ფუ­ლი კი­დევ ერ­თი პრობ­ლე­მა იქ­ნე­ბო­და მა­თი ოჯა­ხე­ბის­თ­ვის. კარ­გია, რომ ეს ასე არ მოხ­და, იმე­დია არც მო­მა­ვალ­ში შე­იც­ვ­ლე­ბა რა­მე, მით უმე­ტეს, რომ სკო­ლა ახალ, მყა­რად ნა­შე­ნებ შე­ნო­ბა­ში 1976 წლი­დან გად­მო­ვი­და სულ 1კმ-ით მო­შო­რე­ბუ­ლი ძვე­ლი შე­ნო­ბი­დან. მა­შინ 8-წლი­ან სკო­ლა­ში 154 მოს­წავ­ლე და 25 მას­წავ­ლე­ბე­ლი ირიცხე­ბო­და. დღეს 9-კლა­სი­ან სა­ბა­ზო სკო­ლა­ში 33 მოს­წავ­ლე და 15 პე­და­გო­გია. სკო­ლის იმე­დი 3 პირ­ველ­კ­ლა­სე­ლი და კი­დევ ის 3 პატარაა, რო­მე­ლიც მო­მა­ვალ წელს შე­ა­ღებს სკო­ლის კარს, უფ­რო შო­რე­უ­ლი პერ­ს­პექ­ტი­ვი­თაც ამ­დე­ნი (იქ­ნებ 1-2-ით მე­ტი) პირ­ველ­კ­ლა­სე­ლი ეყო­ლე­ბა ინა­შა­უ­რის სკო­ლას. სოფ­ლის უმ­თავ­რე­სი საყ­რ­დე­ნიც ესაა.
ვრცლად>>>
2011-12-14
განვითარებისა და სწავლის თეორიები
ალბერტ ბანდურა

ალ­ბერტ ბან­დუ­რა და­ი­ბა­და 1925 წელს, კა­ნა­და­ში. იყო სტენ­ფორ­დის დ. ჯორ­და­ნის სა­ხე­ლო­ბის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის სო­ცი­ა­ლუ­რი მეც­ნი­ე­რე­ბე­ბის კა­თედ­რის პრო­ფე­სო­რი და ამე­რი­კელ ფსი­ქო­ლოგ­თა ასო­ცი­ა­ცი­ის თავ­მ­ჯ­დო­მა­რე.
ბან­დუ­რამ თა­ვის თე­ო­რი­ას სო­ცი­ა­ლურ-კოგ­ნი­ტუ­რი დას­წავ­ლის თე­ო­რია უწო­და, რად­გან, მი­სი­ვე გან­მარ­ტე­ბით, „სო­ცი­ა­ლუ­რი“ ხაზს უს­ვამს ადა­მი­ა­ნის შე­მეც­ნე­ბი­სა და ქცე­ვის სო­ცი­ა­ლურ წარ­მო­მავ­ლო­ბას, ხო­ლო „კოგ­ნი­ტუ­რი“ — ადა­მი­ა­ნის ემო­ცი­ა­ზე, მო­ტი­ვა­ცი­ა­სა და ქმე­დე­ბებ­ზე შე­მეც­ნე­ბი­თი პრო­ცე­სე­ბის ზე­მოქ­მე­დე­ბას.
ბან­დუ­რას თე­ო­რი­ის ძი­რი­თა­დი თე­მა არის დაკ­ვირ­ვე­ბის გზით დას­წავ­ლა. მის თე­ო­რი­ა­ში ხაზ­გას­მუ­ლია, რომ ადა­მი­ან­მა შე­იძ­ლე­ბა შე­ი­ძი­ნოს ახა­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბა, ახა­ლი ქცე­ვა, არა მხო­ლოდ უშუ­ა­ლოდ ამ ქცე­ვის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის გზით, არა­მედ სხვა ადა­მი­ა­ნე­ბის (ე. წ. მო­დე­ლე­ბის) ქცე­ვა­ზე დაკ­ვირ­ვე­ბით და მი­ბაძ­ვით. ეს პრინ­ცი­პუ­ლად ახა­ლი მიდ­გო­მა გა­მო­არ­ჩევს ბან­დუ­რას თე­ო­რი­ას დას­წავ­ლის სხვა თე­ო­რი­ე­ბის­გან. იგი მი­იჩ­ნევს, რომ დას­წავ­ლა შე­საძ­ლე­ბე­ლია მა­ში­ნაც კი, რო­დე­საც ადა­მი­ა­ნი პირ­და­პირ არ იმე­ო­რებს „მო­დე­ლის“ ქცე­ვას. თა­ვი­სი პო­ზი­ცი­ის გა­სამ­ყა­რებ­ლად მას შემ­დე­გი მა­გა­ლი­თი მოჰ­ყავს:
ვრცლად>>>
2011-12-12
განვითარებისა და სწავლის თეორიები
ბერას ფედერიკ სკინერი (1927-1987) 

ამე­რი­კე­ლი ფსი­ქო­ლო­გი ბე­რას ფრე­დე­რიკ სკი­ნე­რი, ფი­ლო­სო­ფი­ურ მეც­ნი­ე­რე­ბა­თა დოქ­ტო­რი, 1945-1948 წლებ­ში იყო ინ­დი­ა­ნას უნი­ვერ­სი­ტე­ტის ფსი­ქო­ლო­გი­ის ფა­კულ­ტე­ტის დე­კა­ნი. 1948 წლი­დან გარ­დაც­ვა­ლე­ბამდე, მოღ­ვა­წე­ობ­და ჰარ­ვარ­დ­ში. მის გარ­დაც­ვა­ლე­ბამ­დე ცო­ტა ხნით ად­რე, ამე­რი­კა­ში, ფსი­ქო­ლო­გი­ის ის­ტო­რი­კო­სებს შო­რის ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი გა­მო­კითხ­ვის შე­დე­გად, სკი­ნერ­მა ყვე­ლა დრო­ის ფსი­ქო­ლოგ­თა შო­რის მერ­ვე, ხო­ლო თა­ნა­მედ­რო­ვე ფსი­ქო­ლოგ­თა შო­რის პირ­ვე­ლი ად­გი­ლი და­ი­კა­ვა.
სკი­ნე­რი „რა­დი­კა­ლუ­რი ბი­ჰე­ვი­ო­რიზ­მის“* მიმ­დე­ვა­რი და გან­მა­ვი­თა­რე­ბე­ლი იყო. ამ მეც­ნი­ე­რუ­ლი მიდ­გო­მის მი­ხედ­ვით, ფსი­ქი­კუ­რი პრო­ცე­სე­ბის მეც­ნი­ე­რუ­ლი ახ­ს­ნა და ზუს­ტი ინ­ტერ­პ­რე­ტა­ცია შე­უძ­ლე­ბე­ლია, ვი­ნა­ი­დან ისი­ნი ადა­მი­ა­ნის „შიგ­ნით“ მიმ­დი­ნა­რე­ობს და ხან­და­ხან თვი­თონ ადა­მი­ან­საც არ ძა­ლუძს, ბო­ლომ­დე გა­აც­ნო­ბი­ე­როს მა­თი არ­სი. მეც­ნი­ე­რე­ბი­სათ­ვის შე­საძ­ლე­ბე­ლია ისე­თი ფე­ნო­მე­ნის ახ­ს­ნა, რო­მელ­ზეც დაკ­ვირ­ვე­ბა და რომ­ლის შე­მოწ­მე­ბაც შე­საძ­ლე­ბე­ლია. ასე­თად სკი­ნერს ქცე­ვა მი­აჩ­ნია. შე­სა­ბა­მი­სად, ფსი­ქო­ლო­გი­ამ უნ­და შე­ის­წავ­ლოს ორ­გა­ნიზ­მის ქცე­ვა და ამ ქცე­ვის შე­დე­გე­ბი. თუ ბი­ჰე­ვი­ო­რის­ტუ­ლი დას­წავ­ლის ზო­გი­ერ­თი თე­ო­რე­ტი­კო­სი ადა­მი­ა­ნის ან ცხო­ვე­ლის ქცე­ვის ასახ­ს­ნე­ლად ხში­რად იყე­ნებს ტერ­მი­ნებს, რო­გო­რი­ცაა: „მოთხოვ­ნი­ლე­ბა“, „მო­ტი­ვა­ცია“, ანუ ისეთ ფე­ნო­მე­ნებს, რომ­ლებ­ზეც პირ­და­პირ დაკ­ვირ­ვე­ბა შე­უძ­ლე­ბე­ლია, ის არ არის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი „რა­დი­კა­ლუ­რი ბი­ჰე­ვი­ო­რიზ­მის­თ­ვის“.
ქცე­ვის ექ­ს­პე­რი­მენ­ტუ­ლი ანა­ლი­ზი სკი­ნე­რის ტერ­მი­ნია და ასა­ხავს ქცე­ვას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი სა­მი ცვლა­დის ანა­ლიზს. ეს ცვლა­დე­ბია:
ვრცლად>>>
2011-12-08
თანადგომით გადალახული სიძნელეები
დღე­ვან­დელ სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში ბავ­შ­ვე­ბის დი­დი რა­ო­დე­ნო­ბა უდედ-მა­მოდ ან ერთ მშო­ბელ­თან ერ­თად იზ­რ­დე­ბა. ვა­ნის რა­ი­ო­ნის სო­ფელ ამაღ­ლე­ბის სა­ჯა­რო სკო­ლის 215 მოს­წავ­ლი­დან, და­ახ­ლო­ე­ბით 60% სწო­რედ ამ კა­ტე­გო­რი­ას გა­ნე­კუთ­ვ­ნე­ბა. არი­ან ბავ­შ­ვე­ბი, რო­მელ­თაც 7-8 წე­ლია მშო­ბე­ლი არ უნა­ხავთ, ერ­თი ისე­თი­ცაა სა­ერ­თოდ რომ არ იც­ნობს დე­დას. მშობ­ლე­ბი ასეთ მძი­მე გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბას შვი­ლებ­ზე ზრუნ­ვით ხსნი­ან, აი, შვი­ლებს კი გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი აზ­რი აქვთ — მათ ყვე­ლა­ზე მე­ტად დედ-მა­მა სჭირ­დე­ბათ. პე­და­გო­გე­ბი ამ­ბო­ბენ, რომ უმ­შობ­ლოდ დარ­ჩე­ნი­ლე­ბი აშ­კა­რად ატა­რე­ბენ გან­შო­რე­ბით გა­მოწ­ვე­ულ სევ­დას და მათ გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მიდ­გო­მა და თა­ნად­გო­მა სჭირ­დე­ბათ, რომ სა­მუ­და­მო და­ღად არ ექ­ცეთ ბავ­შ­ვო­ბის­დ­რო­ინ­დე­ლი გან­ც­დე­ბი.
ამ მძი­მე ფონ­ზე უკ­ვე ნაკ­ლე­ბად შე­მაშ­ფო­თე­ბე­ლი ჩანს ამა­ვე სკო­ლის 63 სო­ცი­ა­ლუ­რად და­უც­ვე­ლი ბავ­შ­ვის არ­სე­ბო­ბა, რომ­ლე­ბიც სა­ხელ­მ­წი­ფო­სა თუ კე­თი­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბის ქველ­მოქ­მე­დე­ბის იმე­დად, მაგ­რამ სა­კუ­თა­რი ოჯა­ხის წევ­რებ­თან ერ­თად, უმ­კ­ლავ­დე­ბი­ან ყო­ველ­დღი­ურ სიძ­ნე­ლე­ებს, უფ­რო ბედ­ნი­ე­რე­ბიც კი მგო­ნია, ვიდ­რე ისი­ნი, ვი­საც ხში­რად მოს­დით სხვა­დას­ხ­ვა ევ­რო­პუ­ლი ქვეყ­ნი­დან ტა­ნი­სა­მო­სი­თა თუ ათას­გ­ვა­რი სა­ჩუქ­რე­ბით სავ­სე ამა­ნა­თე­ბი...
რაც შე­ე­ხე­ბა სკო­ლას, პა­რა­დოქ­სია, მაგ­რამ იგი სუ­ლაც არ ჰგავს ასე­თი გა­ჭირ­ვე­ბუ­ლი სოფ­ლის სკო­ლას. არ ჰგავს არც შე­ნო­ბი­თა და ეზო­თი, რო­მე­ლიც სა­ნი­მუ­შო­დაა მოვ­ლი­ლი, არც მოს­წავ­ლე­ე­ბი­სა და მას­წავ­ლებ­ლე­ბის გა­რეგ­ნო­ბით და, რაც ყვე­ლა­ზე მთა­ვა­რია, არც ხა­ლი­სი­ა­ნი და ღი­მი­ლი­ა­ნი შეხ­ვედ­რით, რო­მე­ლიც ასე და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლია, ზო­გა­დად, იმე­რეთ­ში და ასე აუცი­ლე­ბე­ლია ადა­მი­ან­თა ურ­თი­ერ­თო­ბის­თ­ვის.
ვრცლად>>>
პირველი გვერდი > [2] > [3] > [4] > [5] > [6] > [7] > [8] > [9] > [10] > [11] > [12] > [13] > [14] > [15] > [16] > [17] > [18] > [19] > [20] > [21] > [22] > [23] > [24] > [25] > [26] > [27] > [28] > [29] > [30] > [31] > [32] > [33] > [34] > [35] > [36] > [37] > [38] > [39] > [40] > [41] > [42] > [43] > [44] > [45] > [46] > [47] > [48] > [49] > [50] > [51] > [52] > [53] > [54] > [55] > [56] > [57] > [58] > [59] > [60] > [61]
25-28(942)N