2015-10-22 უნივერსიტეტის წარმატებას სტუდენტების საჭიროებების ცოდნა განაპირობებს რუბრიკის სტუმარია სასწავლო
ეროვნული უნივერსიტეტის სეუ-ს
რექტორი გია კავთელიშვილი
— ბატონო გია, გამომდინარე იქიდან, რომ უნივერსიტეტის ბიუჯეტს, ძირითადად, სტუდენტების რაოდენობა განსაზღვრავს, უმაღლესი სასწავლებლები დაინტერესებული არიან რაც შეიძლება მეტი სტუდენტი მიიღონ. როგორ ფიქრობთ, ხომ არ ხდება ეს ხარისხის ხარჯზე? მოგწონთ თუ არა დაფინანსების არსებული სისტემა და რამდენად აკმაყოფილებს უნივერსიტეტის მოთხოვნებს განსაზღვრული ფინანსები. არსებობს თუ არა დაფინანსების სხვა გზა ან სხვა პრინციპი? თქვენთვის რომელი იქნებოდა სასურველი?
— საქართველოს საგანმანათლებლო სივრცეში იყო პერიოდი, როდესაც კერძო უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულება ასოცირდებოდა ორგანიზაციასთან, რომელიც ორიენტირებულია მაქსიმალურ მოგებასა და ყველა შესაძლო საშუალებით ხარჯის მინიმიზაციაზე. ვფიქრობ, ამჟამად ვითარება მნიშვნელოვნად შეიცვალა — მიმდინარე წელს, ერთიან ეროვნულ გამოცდებში 63 უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულება მონაწილეობდა, რომელთა მიერ გამოცხადებული ადგილების რაოდენობა, საერთო ჯამში, შეადგენდა 47 ათასს, ეროვნული გამოცდების შედეგებით კი მხოლოდ 28 ათასი აბიტურიენტი ჩაირიცხა.
სახეზეა შემთხვევა, როდესაც უნივერსიტეტებში არსებული ადგილების რაოდენობა ბევრად მეტია აბიტურიენტთა რაოდენობაზე, ამიტომ აბიტურიენტი „რომელიმე უმაღლესში მოწყობაზე“ აღარ ფიქრობს, მას აქვს არჩევანის საშუალება და ამ არჩევანის გაკეთებისას, ის დაეყრდნობა იმას, თუ რა ინფრასტრუქტურას, სწავლების ხარისხს, სტუდენტური ცხოვრებისა და პიროვნული განვითარების შესაძლებლობას სთავაზობს უნივერსიტეტი.
ამ შემთხვევაში,სტუდენტის არჩევანი მიჯნავს წარმატებულ და ნაკლებად წარმატებულ დაწესებულებებს. წლევანდელი ერთიანი ეროვნული გამოცდების შედეგებს რომ დავუბრუნდეთ, მხოლოდ ორმა კერძო უნივერსიტეტმა ჩარიცხა 1000-ზე მეტი სტუდენტი, 38-მა დაწესებულებამ (უნივერსიტეტების საერთო რაოდენობის 50%-ზე მეტი) — 200-ზე ნაკლები, ხოლო 28-მ — 100-ზე ნაკლები სტუდენტი. ჩემი აზრით, დღევანდელი ვითარება ცხადყოფს ზუსტად იმას, რომ უნივერსიტეტის მხრიდან სტუდენტების საჭიროებების ცოდნა და მათი გათვალისწინება განაპირობებს უნივერსიტეტის წარმატებას.
დაფინანსების სხვა გზების მოძიება საკმაოდ რთულია, ამიტომ უნივერსიტეტების აბსოლუტური უმეტესობა სწავლის საფასურით შედგენილ ბიუჯეტზეა დამოკიდებული. როგორც წესი, გრანტის ფარგლებშიც, აკადემიური თანამშრომლობის მსურველი ორგანიზაციებიც უპირატესობას სახელმწიფო უნივერსიტეტს ანიჭებენ. ამას ემატება საგანმანათლებლო კანონმდებლობის ხშირი ცვლილება, რომლის ფონზე ბევრს ვერ გაურკვევია, რომ კერძო ავტორიზებული და აკრედიტებული უნივერსიტეტი იმავე ხარისხის საგანმანათლებლო პროგრამებს სთავაზობს და ისევეა აღიარებული, როგორც სახელმწიფო, ნახევარი საუკუნის ისტორიის მქონე უნივერსიტეტი.
უკეთესია, სტუდენტს, არჩევანის გაკეთებისას, ამ მიმართულებითაც ჰქონდეს ზუსტი ინფორმაცია და არჩევანს მარტო სტატუსის გამო არ აკეთებდეს, პრინციპით — „მაინც სახელმწიფოა და იქ ჩავაბარებ“.
— აბიტურიენტების გარკვეულ ნაწილს, რომლებმაც მინიმალური ზღვარი გადალახეს, წელს უარი ეთქვათ უმაღლეს სასწავლებლებში დარჩენილ ვაკანტურ ადგილებზე. მისაღებია თუ არა თქვენთვის ეს გადაწყვეტილება და ზოგადად, რა აზრის ხართ მეორად ჩარიცხვებზე? გასულ წლებში გყავდათ თუ არა მეორადი ჩარიცხვის სტუდენტები და რამდენად კომფორტული იყო მათი ჩართვა სასწავლო პროცესში?
— გასულ წლებში მეორადი ჩარიცხვის სტუდენტები არ გვყოლია იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ ყოველთვის 100%-იანი შევსება გვქონდა ერთიანი ეროვნული გამოცდების პირველადი ჩარიცხვებით. მაგრამ, რაც არ უნდა არაკომფორტული იყოს მეორადი ჩარიცხვა სასწავლებლისთვის, მაინც პრიორიტეტად აბიტურიენტებისა და მათი ოჯახების ინტერესები მიმაჩნია.
ჩვენ გვქონდა ინიციატივა, დარჩენილ ვაკანტურ ადგილებზე ჩაგვერიცხა ეს აბიტურიენტები, თუმცა სხვა უნივერსიტეტებმა ამ ინიციატივას მხარი არ დაუჭირეს. ვადებთან მიმართებით არ ვფიქრობ, რომ დიდი პრობლემა იქნებოდა, თუნდაც წინა წლების გამოცდილებიდან გამომდინარე ან იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ, მართალია, სასწავლო პროცესი საქართველოს უნივერსიტეტებში სექტემბრის შუა რიცხვებიდან ან სექტემბრის ბოლოს იწყება, მაგრამ უნივერსიტეტები მაინც ელოდებიან სამინისტროდან მობილობის ჩარიცხვების დასრულებას, მაგისტრანტების ჩარიცხვას და ა.შ.
— გაქვთ თუ არა ურთიერთობა საზღვარგარეთის სასწავლო-სამეცნიერო კვლევით დაწესებულებებთან. რომელ უნივერსიტეტებთან გაქვთ გაცვლითი და ერთობლივი, სტუდენტური, სამაგისტრო თუ სადოქტორო პროგრამები?
— ბევრ საგანმანათლებლო პროექტზე ვმუშაობთ და სტუდენტებს ვთავაზობთ გაცვლით პროგრამებს ბალტიისპირეთის, პოლონეთის, გერმანიის, ჰოლანდიის, დიდი ბრიტანეთის, საფრანგეთის საგანმანათლებლო დაწესებულებებთან. ვცდილობთ, შედარებით ხელმისაწვდომი პროგრამები შევთავაზოთ და დავეხმაროთ დაფინანსების მოძიებაში. სტუდენტები დიდ ინტერესს იჩენენ ერთობლივი პროგრამების მიმართ. სამწუხაროდ, ბევრისთვის მთავარი ხელის შემშლელი ფაქტორი ენობრივი ბარიერია, სწორედ ამიტომ, ყველა სტუდენტს, 5 სემესტრის განმავლობაში, ვთავაზობთ სასურველი ევროპული ენის სწავლას და ვფიქრობთ, ეს პირველი აუცილებელი ნაბიჯია ჩვენი საუნივერსიტეტო განათლების რეალურად ინტერნაციონალიზაციისათვის.
— დღეისათვის ახალგაზრდების დასაქმება ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პრობლემაა. ხომ არ აქვს უნივერსიტეტს რაიმე პროგრამა ამ მიმართულებით საკუთარი კურსდამთავრებულებისათვის?
— სტუდენტების დასაქმების ხელშეწყობა ერთ-ერთი პრიორიტეტი იყო სეუ-ს აკადემიური ხედვის ჩამოყალიბებაში. უკვე დასაქმებულ სტუდენტებს საშუალებას ვაძლევთ, ისწავლონ საღამოს ჯგუფებში, რათა არც სასწავლო პროცესს ჩამორჩნენ და არც სამუშაოს შესრულებაში შეეშალოთ ხელი. გვაქვს დამსაქმებლებთან ურთიერთობის სამსახური, რომელიც ამარაგებს სტუდენტებს ინფორმაციით ჩვენი პარტნიორების მიერ გამოცხადებული ვაკანსიების შესახებ. ასევე, უნივერსიტეტში ფუნქციონირებს ორი ბიზნეს-ინკუბატორი — მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია და ტურისტული სააგენტო, სადაც ყველა ჩვენი სტუდენტი რეალურ კლიენტებთან მუშაობს, სწავლობს შესაბამისი პროფილის კომპანიების საქმიანობას, რაც, თეორიულ ცოდნასთან ერთად, საშუალებას აძლევს, კონკურენტუნარიანი გახდეს დასაქმების ბაზარზე.
— სტუდენტები ხშირად გამოთქვამენ პრეტენზიას საჭირო სახელმძღვანელოების ქართულ ენაზე არარსებობის გამო. არის თუ არა თქვენთან ეს პრობლემა და თუ ასეა, როგორ აგვარებთ?
— ეს საერთო პრობლემაა ქართული საგანმანათლებლო სივრცისთვის. საბაკალავრო საფეხურზე ძირითად ლიტერატურად არაქართულენოვან სახელმძღვანელოს ვერ გამოიყენებ. როგორც წესი, ლექტორი თავად ავსებს ქართულ მასალას უცხოური წყაროებიდან თარგმნილი კონსპექტით, ე.წ. „რიდერით“, რასაც ვუბეჭდავთ სტუდენტებს.
— რას გვეტყვით სტუდენტური თვითმმართველობის შესახებ, აფინანსებს თუ არა უნივერსიტეტი მის საქმიანობას?
— ჩვენი თვითმმართველობა ყოველთვის აქტიურია, როგორც სტუდენტურ პროექტებში, ასევე სპორტულ და კულტურულ ღონისძიებებში. სეუში ფუნქციონირებს სტუდენტური თეატრალური დასი, მუსიკალური ბენდი, სპორტული გუნდები და ა.შ.
სეუ-ს 7-კაცა რაგბის გუნდი წელს, ზედიზედ მეორედ, გახდა „ევროპის საუნივერსიტეტო სპორტის ასოციაციის“ (EUSA) ეგიდით გამართული, 7-კაცა რაგბის „ევროპის საუნივერსიტეტო ჩემპიონატის“ (European Universities Championships), ხოლო 2014 წელს — „ევროპის საუნივერსიტეტო თამაშების“ (European Universities Game) თასის მფლობელი და ჩემპიონი, ჯამში — 22 მატჩში 22 გამარჯვებით და რეიტინგით, ევროპის 7-კაცა რაგბში პირველი ადგილი.
უნივერსიტეტში ხშირად ტარდება სტუდენტური აქტივობები, ჩვენც ვაფინანსებთ თვითმმართველობის ყველა პროექტს.
— გვიამბეთ საუნივერსიტეტო ფონდის საქმიანობის შესახებ, ასეთის არსებობის შემთხვევაში (წარმატებული სტუდენტების წახალისება, სოციალურად დაუცველთა დაფინანსება და ა.შ.).
— უნივერსიტეტში არსებობს ფინანსური შეღავათების სისტემა, რომელიც სტუდენტის აკადემიურ მოსწრებაზეა დამოკიდებული. რაც უფრო მაღალია სტუდენტის მიერ მიღებული ქულა თითოეულ საგანში, თითოეული სემესტრის განმავლობაში, მით უფრო ნაკლებია მის მიერ გადასახდელი სწავლის საფასური ან, სტიპენდიის სახით, უფრო მეტ თანხას (40-დან 400 ლარამდე თვეში) მიიღებს უნივერსიტეტისგან.
მოამზადა მაკა ყიფიანმა
|