2016-04-07
გინდა გახდე მასწავლებელი?
ლალი ჯელაძე
განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ მასწავლებლობის მსურველებისთვის ინოვაციური პროექტი წარადგინა. უმაღლესი განათლების მქონე პედაგოგობის მსურველებს სახელმწიფო აძლევს უნიკალურ შესაძლებლობას გაიაროს შესაბამისი პროგრამა და, სკოლაში მასწავლებლად მუშაობის დაწყების შემთხვევაში, უფროსი მასწავლებლის სტატუსი მოიპოვოს. პროექტის მიზანი, თავისთავად, თანამედროვე მოთხოვნების შესაბამისი საუკეთესო პედაგოგების მოზიდვაა, თუმცა, არანაკლებ მნიშვნელოვნად კვალიფიციური მასწავლებლების დეფიციტის აღმოფხვრა სახელდება, განსაკუთრებით კი — რეგიონებში.
დაფინანსება განხორციელდება სახელმწიფოს მიერ გამოცხადებული კვოტების შესაბამისად. მასწავლებლის მომზადების საგანმანათლებლო პროგრამის წარმატებით დასრულების შემდეგ, სტუდენტზე გაიცემა შესაბამისი სერტიფიკაცი, რომელიც მის სამასწავლებლო კვალიფიკაციას ადასტურებს და მასწავლებლობის უფლებას აძლევს. სკოლაში მუშაობის დაწყების შემთხვევაში, კურსდამთავრებული უფროსი მასწავლებელი ხდება.
მასწავლებლის მომზადების 60-კრედიტიან პროგრამაზე რეგისტრაცია უკვე გამოცხადდა და 12 აპრილის ჩათვლით გაგრძელდება.
პროგრამზე ჩარიცხვის წინაპირობა, მსურველის მხრიდან, შესაბამისი საგნის გამოცდის ჩაბარებაა, რომელსაც შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრი ახორციელებს. საგნის გამოცდის ჩასაბარებლად, მათ ელექტრონულად უნდა გაიარონ რეგისტრაცია ვებგვერდებზე: www.naec.gov.ge და online.naec.ge. პარალელურად, რეგისტრაციის გავლა მოეთხოვებათ საგანმანათლებლო რესურსცენტრებში, 12 აპრილის ჩათვლით (საჭირო დოკუმენტაცია: 1. პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტის ასლი; 2. განათლების დამადასტურებელი დოკუმენტის კანონმდებლობით დადგენილი წესით დამოწმებული ასლი).
მაია მიმინოშვილი: „რეგისტრაციის პროცესი უკვე დაწყებულია და მსურველებს 12 აპრილის ჩათვლით შეუძლიათ გაიარონ. უნდა ეწვიონ ჩვენს ვებგვერდს, დარწმუნებული ვარ, ყველა მსურველმა იცის, რამდენად მარტივია რეგისტრაციის პროცესი — შესავსებია აუცილებელი ველები, უნდა აირჩიო საგანი, რომლის ჩაბარებასაც აპირებ. მათთვის უკვე მზადდება საგამოცდო ტესტი კონკრეტულ საგანში. როგორც იცით, წელს დაემატა საგნობრივი ტესტი ფიზაღზრდის და მუსიკის პედაგოგებისთვის. ასე რომ, მომავალი მასწავლებლობის მსურველები, ბუნებრივია, ანალოგიურ საგნობრივ ტესტს ჩააბარებენ. 12 აპრილს სრულდება რეგისტრაცია და ივლისში მასწავლებლობის მსურველები, სხვა პრაქტიკოს პედაგოგებთან ერთად, მათ მიერ შერჩეულ საგნობრივ გამოცდას ჩააბარებენ.“
იმისთვის, რომ გახდე მასწავლებელი, აუცილებელი პირობაა უმაღლესი განათლება — მასწავლებლობის უფლების მოპოვება შეუძლიათ ბაკალავრის, მაგისტრის ან მაგისტრთან გათანაბრებული აკადემიური ხარისხის მქონე პირებს, რომლებსაც მოეთხოვებათ უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულების მიერ განხორციელებული მასწავლებლის მომზადების აკრედიტებული საგანმანათლებლო პროგრამის წარმატებით გავლა.
თამარ სანიკიძე: „დღეს ჩვენ ვაცხადებთ მასწავლებლობის მსურველთათვის სარეგისტრაციო პირობებს, რომელიც უკავშირდება, კანონში განხორციელებული უკანასკნელი ცვლილების შესაბამისად, მასწავლებლის მომზადების პროცესს და პროცედურებს. საუბარია ერთწლიან პროგრამაზე, რომელსაც განახორციელებს უნივერსიტეტი და რომელსაც, გარკვეული კვოტირებების ფარგლებში, დააფინანსებს სახელმწიფო. უფრო დეტალურად, ეს არის პროგრამები, რომლებმაც აკრედიტაცია სულ ახლახან გაიარა — მასწავლებლის მომზადების 60-კრედიტიანი პროგრამა, რომელიც გარდამავალი ეტაპისთვისაა განკუთვნილი. ვიცით, რომ კანონში შეტანილი ცვლილებების თანახმად, 2017 წლიდან, უნდა დაიწყოს პედაგოგიური მიმართულების 5-წლიანი პროგრამების ამოქმედება, ხოლო გარდამავალი ეტაპისთვის, სანამ გვეყოლება ასეთი კურსდამთავრებულები, ვისარგებლებთ მასწავლებლის მომზადების 60-კრედიტიანი პროგრამით. ეს პროგრამა მასწავლებლობის მსურველებს — უმაღლესი განათლების მქონე ადამიანებს — 60-კრედიტიანი კურსის გავლის შემდეგ, მასწავლებლობის უფლებას მიანიჭეს და კარიერული სქემით განსაზღვრულ მეორე, ანუ უფროსი მასწავლებლის საფეხურზე მოხვდებიან, სადაც, რა თქმა უნდა, უკეთესი ხელფასი ელოდებათ.
ჩვენი მიდგომა ასეთია — მასწავლებელი თავიდანვე კარგად მომზადებული მოვიდეს სისტემაში, რათა ის პრობლემები, რომელიც დღეს გვაქვს, აღმოვფხვრათ და საბოლოო შედეგები გავაუმჯობესოთ.
პროგრამები განხოცრიელდება როგორც დედაქალაქის, ისე რეგიონულ უნივერსიტეტებში. რეგიონული უნივერსიტეტების განვითარება ამ კუთხით ჩვენთვის კიდევ უფრო პრიორიტეტულია, რადგან მასწავლებლების დეფიციტი საგნობრივი მიმართულებით უფრო მეტად რეგიონებში, სოფლებში, განსაკუთრებით კი — მაღალმთიან სოფლებში ფიქსირდება. აქედან გამომდინარე, პრიორიტეტი მიენიჭება, რა თქმა უნდა, ამ დაწესებულებებს. თუმცა, თბილისში, ილიასა და და ჯავახიშვილის უნივერსიტეტებში, ფუნქციონირება დაიწყო განათლების სკოლებმა, სადაც პედაგოგები უნდა მოამზადონ.“
პირველ ეტაპზე, აკრედიტებულია 13 უნივერსიტეტის პროგრამა, რომლებიც მასწავლებლობის მსურველებს ახალი სასწავლო წლიდან მიიღებენ. „წელს ვიწყებთ იმ რაოდენობის პროგრამებით, რომლებმაც დღემდე გაიარეს აკრედიტაცია, ხოლო შემდეგი აკადემიური წლიდან უკვე ყველა საგნობრივი მიმართულება ჩაერთვება და უფრო ფართო მასშტაბით მივცემთ პედაგოგობის მსურველ ადამიანებს საშუალებას, მიიღონ შესაბამისი განათლება და სერტიფიკატი, რომლის საფუძველზეც, დასაქმდებიან საჯარო სკოლებში.“ — განაცხადა მინისტრმა.
რამდენი მსურველის მიღება იგეგმება წელს და როგორ მოხდება დაფინანსება, ამის შესახებ თამარ სანიკიძემ განაცხადა, რომ გარკვეული ანალიზის ჩატარების შედეგად გამოვლინდა კადრების დეფიციტი, რომლის მიხედვით გაკეთდა პროგნოზი, რა მიმართულებით რამდენი მასწავლებელი დაგვჭირდება. „გადავწყვიტეთ, რომ წელიწადში, დაახლოებით, 800-დან 1000-მდე მასწავლებლობის მსურველს დააფინანსებს სახელმწიფო. ეს გაიყოფა რეგიონების და უნივერსიტეტების და, რა თქმა უნდა, საგნობრივი მიმართულებების მიხედვით. დაახლოებით, იგივე პრინციპი იმუშავებს, როგორიც უფასო მიმართულებებზე გვაქვს, ხოლო გამოცდის ჩაბარების და შემდეგ უნივერსიტეტში განაწილების კუთხით კი იგივე პრინციპია, როგორიც მაგისტრანტობის მსურველების შემთხვევაშია — აბარებენ ტესტს, შემდეგ კი უნივერსიტეტი, გასაუბრების საფუძველზე, ჩარიცხავს იმ კვოტების ფარგლებში, რაც მათ მიეცემათ. ალბათ, ვივარაუდებთ, რომ, მინიმუმ, 5-აპლიკანტიანი ჯგუფი უნდა დაფინანსდეს. იგივე პრინციპი გვაქვს აღებული უფასო მიმართულებებზეც, ამიტომ ასევე გავაგრძელებთ, რადგან უკვე აპრობირებულია, დანერგილია და კარგადაც მუშაობს. ნებისმიერ მიმართულებაში, უნივერსიტეტი ვერ გასცდება იმ დადგენილ კვოტებს, რომელიც ავტორიზაციითა და აკრედიტაციით მიენიჭა, ხოლო დაფინანსების ან არდაფინანსების კვოტა, როგორც გითხარით, იმ დეფიციტიდან გამომდინარეობს, რომელიც მოვიკვლიეთ და დადავდგინეთ საქართველოს მასშტაბით.“
პროგრამის დასრულების შემდეგ მასწავლებლობის მსურველს ეძლევა სერტიფიკატი, რომლის საფუძველზეც, ის შეიძლება გახდეს მასწავლებელი. რაც მთავარია, ამაში სახელმწიფო გარკვეულ ინვესტიციას დებს და ამზადებს მომავალ კვალიფიციურ კადრს იმის მიხედვით, რამდენიც სჭირდება. ეს კი, გარკვეულწილად, გარანტირებული დასაქმების საწინდარიც უნდა გახდეს. საინტერესოა, როგორი იქნება მათი დასაქმების პერსპექტივა? მოხდება თუ არა კვალიფიციური კადრების სისტემაში შეყვანა ან ვის ხარჯზე? ამის შესახებ განათლებისა და მეცნიერების მინისტრი პასუხობს: „ძალიან გვინდა, რომ მათი რაოდენობა გაიზარდოს, რადგან თუკი წინასწარი პროგნოზის მიხედვით, ჩვენ სამ (ან რამდენიმე) წელიწადში ველოდებით მაწავლებლების, თუნდაც ასაკის გამო, სისტემიდან გადინებას, ამ პროცესს აუცილებელად კადრების შესაბამისი რაოდენობა დავახვედროთ. სწორედ ამიტომაა გარდამავალი ეტაპისთვის ერთწლიანი პროგრამები საუკეთესო გამოსავალი. ეს არ არის გადამზადების და მომზადების მოკლე კურსი, საფუძვლიანი კურსია, რომელიც უზრუნველყოფს მასწავლებლობის მსურველის სათანადოდ მომზადებას, თან მას წინასწარ დადასტურებული ექნება საგნობრივი კომპეტენცია.
დაახლოებით, 2000 სერტიფიცირებული მასწავლებლიდან, რომელიც სისტემის გარეთაა დარჩენილი, უმეტესობა დასაქმდა, 400-მდეა დასასაქმებელი.“
როგორი იქნება მასწავლებლობის მსურველის საგამოცდო ტესტი და იქნება თუ არა განსხვავება საგნის გამოცდის ტესტებსა და 60-კრედიტიან პროგრამაზე ჩაბარების მსურველთა ტესტებს შორის? როგორც პრესკონფერენციაზე განმარტეს, ტესტებს შორის სხვაობა არ არის. მას, ვისაც უკვე დადასტურებული აქვს საგნის კომპეტენცია, შეუძლია პირდაპირ, გამოცდის ჩაბარების გარეშე, დარეგისტრირდეს პროგრამაზე. საგნის გამოცდის ორჯერ ჩაბარებას მათ არავინ სთხოვს, ხოლო თუკი მოქმედ მასწავლებლებს, გაუჩნდებათ 60-კრედიტიანი პროგრამის გავლის სურვილი, მათ სახელწიფო არ დააფინანსებს, რადგან პროგრამა, მასწავლებლობის მსურველებისთვისაა განკუთვნილი. „მოქმედ მასწავლებელს სქემით გათვალისწინებულ აქტივობებს და ტრენინგმოდულებს ვთავაზობთ, თუმცა, თუკი ექნებათ სურვილი, რასაკვირველია, შეზღუდული არავინაა. შეუძლიათ გაიარონ პროგრამა, მაგრამ დაფინანსება მათ არ შეეხება, რადგან სახელმწიფოს მიზანია ამ პროგრამით ახალი კადრების მომზადება. არსებული კადრის გადამზადებას კი სხვა დაფინანსება, მოდულები და დანიშნულება აქვს.
კიდევ ერთხელ შეგახსენებთ, რომ ეს არის გარდამავალი ეტაპი, ვიდრე 300-კრედიტიანი, 5-წლიანი პროგრამებდამთავრებული გვეყოლება.“
პროგრამის მიზანი, თავისთავად, იკვეთება — უკეთ მომზადებული ახალი კადრების მომზადება, რასაც მინისტრიც ადასტურებს: „ჩვენ გვჭირდება უკეთესად მომზადებული მასწავლებლობის მსურველები, ვიდრე დღეს გვყავს“ და მათი მოტივაციის ასამაღლებელ პირობად პირდაპირ უფროსი მაწავლებლის საფეხურზე შეყვანას ასახელებს, სადაც უკეთესი ხელფასი ელოდებათ. დაახლოებით, იმავეს სთავაზობენ (უფრო გამარტივებული სახით) პრაქტიკოს მასწავლებლებს — სანაცვლოდ კი, მათ მხოლოდ საგნის კომპეტენციის დადასტურება მოეთხოვებათ.
და მაინც რატომ უნდა დაინტერესდეს ახალგაზრდა ამ პროგრამით, ანუ რატომ უნდა გახდეს მასწავლებელი მაშინ, როცა ეს პროფესია ჩვენს ქვეყანაში არაპრესტიჟულია? განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის პასუხი ამ კითხვაზე ასეთია: „ისე, როგორც ბევრ პროფესიას საქართველოში, მასწავლებლის პროფესიასაც, გარკვეული პრესტიჟის ამაღლება და ხელშეწყობა სჭირდება. ჩვენ ვფიქრობთ, რომ მხოლოდ ხელფასი მოტივაცია არ არის, უფრო მეტად ეს დასაქმების სწრაფი გზაა. პრაქტიკულად, ერთ წელიწადში მასწავლებლობის მსურველს საშუალება ეძლევა, დასაქმდეს ისეთ სამსახურში, სადაც საქართველოში არსებულ საშუალო ხელფასზე უფრო მაღალი ანაზღაურება და კარიერული განვითარების ძალიან დიდი პერსპექტივაა. ვფიქრობ, მასწავლებლობის მსურველისთვის სქემაში ჩართვა, ყველაფერთან ერთად, საინტერესოც იქნება.“
60-კრედიტიან პროგრამაზე სწავლა სექტემბრიდან დაიწყება ისევე, როგორც დანარჩენ უმაღლეს პროგრამებზე, ხოლო რაც შეეხება პროგრამის ღირებულებას წელიწადში, დაახლოებით, 2000 ლარია, უფრო დაზუსტებული ინფორმაცია კი დაფინასების, კვოტებისა თუ სხვა დეტალების შესახებ გამოქვეყნდება როგორც განათლებისა და მეცნიერების, ისე გამოცდებისა და შეფასების ეროვნული ცენტრის ვებგვერდებზე.
|
