2018-04-26 ამქვეყნად ჩემი კარიერის მწვერვალი პედაგოგობაა რუბრიკის „პროფესია პედაგოგი“ სტუმარია სურამის N2 საჯარო სკოლის ისტორიის მასწავლებელი ჯაბა ლაბაძე, რომლისთვისაც წარმატებული, ავტორიტეტული პედაგოგის სახელის მოხვეჭა იოლი გზა არ არის, მაგრამ ამბობს, რომ ამ გზაზე ალბათ უპირატესობა „შენი, როგორც პედაგოგის, როგორც ადამიანის პიროვნულ თვისებებს ემყარება. მასწავლებელს უნდა ჰქონდეს შესაბამისი ცოდნა, საჭირო უნარ-ჩვევები და ჯანსაღი დამოკიდებულება საკუთარი პროფესიისადმი, პირველ რიგში კი, აუცილებელია სამართლიანობა და ბავშვების სიყვარული, მოსწავლე ისე უნდა გიყვარდეს, როგორც საკუთარი შვილი“.
ისტორიის მასწავლებლისთვის, 2008 წლიდან, ახალი თავგადასავალი ვიკიპედიით დაიწყო და ამბობს, რომ იმ დღიდან მოყოლებული მოსწავლეებიც ქართული ვიკიპედიით „დააინფიცირა“. დღემდე ის უკვე 12 000-ზე მეტი სტატიის ავტორია, ხოლო მისმა მოსწავლეებმა კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების შესახებ ასეულობით სტატია შექმნეს ქართულ, ინგლისურ და აფხაზურ ვიკიპედიებში.
— ჯაბა, პირველ რიგში, გაგვეცანით...
— მე ჯაბა ლაბაძე ვარ — მასწავლებელი. დავიბადე და გავიზარდე ხაშურის მუნიციპალიტეტის ერთ პატარა, ჩემთვის ძალიან ლამაზ სოფელ ქემფერში. აქვე დავასრულე მაშინდელი არასრული საჯარო სკოლა და სწავლა განვაგრძე სურამის მეორე საჯარო სკოლაში, რომელიც 1994 წელს დავამთავრე. წილად მხვდა ბედნიერება, ორივე სკოლაში მესწავლებინა. ამჟამადაც ჩემს სკოლაში ვმუშაობ, ვარ ისტორიის უფროსი პედაგოგი და მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების სქემის ფასილიტატორი.
— დამეთანხმებით ალბათ, რომ საქართველოში კაცები, სხვადასხვა მიზეზით, ნაკლებად ირჩევენ მასწავლებლის პროფესიას. როდის გადაწყვიტეთ თქვენი პროფესიული ცხოვრების სკოლასთან დაკავშირება და რას ნიშნავს თქვენთვის პროფესია მასწავლებელი?
— სკოლა საკმაოდ მძიმე, 90-იან წლებში დავასრულე, ამ პერიოდში პედაგოგის პროფესია არაპოპულარული კი არა, პრაქტიკულად არც არსებობდა, მაგრამ ერთი წამითაც კი არ მიფიქრია სხვა პროფესიაზე. 1994 წელს ჩავაბარე ცხინვალის სახელმწიფო ინსტიტუტის ისტორიის დაუსწრებელ ფაკულტეტზე და იმავე წელს ჩემთვის სკოლის კარიც გაიღო. ეს ის პერიოდია, როდესაც მამაკაცები ტოტალურად გარბიან სკოლებიდან — არ აქვთ ხელფასი, ჰყავთ ოჯახი და ოჯახის გადასარჩენად სხვა გზას მიმართავენ. მე სწორედ ამ დროს შევედი სკოლის კედლებში. ჩემთვის ჩემი პროფესია ყველაფერია. ეს ის პროფესიაა, რომელიც ჩემია და ჩემშია. მქონდა პერიოდი, როდესაც, დამატებით, ჟურნალისტურ საქმიანობასაც ვეწეოდი, მაგრამ მას მალევე დავანებე თავი და ისევ იმ საქმეს დავუბრუნდი, რასაც დღემდე ვაგრძელებ. ვფიქრობ, ამქვეყნად ჩემი კარიერის მწვერვალი პედაგოგობაა, ამ მწვერვალზე აგერ უკვე 24-ე წელიწადია ავდივარ.
— რა არის იმისთვის საჭირო, რომ გახდე წარმატებული პედაგოგი, ავტორიტეტი მოიპოვო და შეინარჩუნო?
— წარმატებული, ავტორიტეტული პედაგოგის სახელის მოხვეჭა იოლი გზა არ არის, მაგრამ ამ გზაზე ალბათ უპირატესობა შენი, როგორც პედაგოგის, როგორც ადამიანის პიროვნულ თვისებებს ემყარება. მასწავლებელს უნდა ჰქონდეს შესაბამისი ცოდნა, საჭირო უნარ-ჩვევები და ჯანსაღი დამოკიდებულება საკუთარი პროფესიისადმი, პირველ რიგში კი, აუცილებელია სამართლიანობა და ბავშვების სიყვარული, მოსწავლე ისე უნდა გიყვარდეს, როგორც საკუთარი შვილი.
— რას ითხოვენ თანამედროვე მოსწავლეები მასწავლებლისგან, რა პრობლემებს აწყდებით მოსწავლეებთან ურთიერთობისას, როგორ ახერხებთ პრობლემების დაძლევას... დისციპლინის საკითხი ყოველთვის იყო და არის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი, როგორ ფიქრობ — რატომ?
— თანამედროვე მოსწავლეების მოთხოვნები საკმაოდ მაღალია. მათ კლასში არა მხოლოდ მასწავლებელი, არამედ კარგი მეგობარი და ცხოვრების გზამკვლევი სჭირდებათ. როდესაც ხედავ, რომ შენ გარშემო მოსწავლეების მუდმივი კონცენტრაციის ადგილია, როდესაც მოსწავლეს უხარია შენთან საუბარი, როგორაა მისი ინტერესით სავსე თვალები შენკენ მომართული, ხვდები, რომ ეს საქმე კარგად გამოგდის და ამით ბედნიერი ხარ. დისციპლინასთან დაკავშირებული პრობლემები ჩემს მოსწავლეებში, გაკვეთილზე, საკმაოდ დაბალია, ან შეიძლება ითქვას, არც კი არსებობს. ზოგადად, პრობლემას წარმოადგენს სწავლისადმი დაბალი მოტივაცია, რაც ალბათ, ხშირად, სამწუხაროდ, მათი პედაგოგების სწავლის პროცესისადმი არასწორი დამოკიდებულებითაა გამოწვეული. იმისათვის, რომ საგაკვეთილო პროცესი საინტერესო იყოს, სხვადასხვა ინტერაქტიულ მეთოდებს ვიყენებ, გარდა ამისა, გაკვეთილის მიღმა, ისინი აქტიურად მყავს ჩართული არაფორმალურ განათლებაში.
— რამდენად ხშირია სკოლაში ბულინგი და როგორ აგვარებთ ამ პრობლემას?
— რეგიონის სკოლებში ბულინგის შედარებით დაბალი მაჩვენებელია, მაგრამ რაც არსებობს, მისი ყურადღების მიღმა დატოვება დანაშაულია. ჩემი პედაგოგიური პრაქტიკის განმავლობაში მსგავსი პრობლემა არ ყოფილა, მაგრამ ბულინგის წინააღმდეგ საბრძოლველად სასურველია, ამავე დროს — აუცილებელიც, რომ სკოლის თანამშრომლებს გვერდით დაუდგნენ ბავშვები და მათი მშობლები. გარკვეული სირთულეების აღმოჩენის შემთხვევაში კი როგორც მშობელმა, ასევე სკოლამ დახმარებისთვის ფსიქოლოგს უნდა მიმართოს. ნებისმიერ შემთხვევაში, პრობლემა აუცილებლად არაძალადობრივი გზით უნდა აღმოიფხვრას.
— რა როლი უჭირავს თქვენთვის, როგორც პედაგოგისთვის თანამედროვე ტექნოლოგიებს საკლასო ოთახში, რა მიდგომებს და სტრატეგიებს იყენებთ?
— თანამედროვე ტექნოლოგიების გარეშე სკოლა და კლასი წარმოუდგენელია. მიუხედავად იმისა, რომ არ მაქვს საშუალება, ისტორიის კაბინეტში მუდმივად მქონდეს ლეპტოპი, პროექტორი და ინტერნეტკავშირი, მათი გამოყენების ნაკლებობას არ განვიცდი. ხშირად სკოლის, ზოგჯერ საკუთარი ტექნიკური აღჭურვილობით (ინტერნეტის საშუალებით) გაკვეთილზე დოკუმენტური ფილმის გარკვეული, წინასწარ შერჩეული მონაკვეთები მიჩვენებია და მერე გაგვირჩევია. ზოგჯერ კონკრეტულ ისტორიულ პირთან დაკავშირებული სიმღერაც გაგვიჟღერებია გაკვეთილზე, შემაჯამებლები საპრეზენტაციო პროგრამით ჩამიბარებია...
ნებისმიერ მოსწავლეს ძალიან უყვარს არასტანდარტული დავალებები, მათ შორის ჩემს მოსწავლეებსაც. მეც ამ „სისუსტეს“ სწორი მიმართულება მივეცი და ჯერ საცდელად, შემდეგ კი გამიზნულად, შეფასების კრიტერიუმებზე დაყრდნობით, ვიკიპედიაში სტატიების წერა ვთხოვე. მეათე კლასის ისტორიის წიგნი, მარტივად რომ ვთქვათ, ძალიან უინტერესო აღმოჩნდა ბავშვებისთვის, არადა წინ მთელი სასწავლო წელი იყო, რა უნდა გამეკეთებინა? ასეთი რამ მოვიფიქრე: კვირის დასაწყისში განვიხილავდით ორი გაკვეთილის თემას, იქიდან ენციკლოპედიისათვის აუცილებელ თემებს ავარჩევდით და მოსწავლეებიც ქმნიდნენ ან განავრცობდნენ უკვე არსებულ სტატიას ვიკიპედიაში. წინასწარ გამზადებული მქონდა შეფასების კრიტერიუმები და ნიშნებსაც ამ კრიტერიუმების მიხედვით ვუწერდი.
— რამდენად ახერხებთ პროფესიულ განვითარებას, რომელ სასწავლო კონკურსებს, ვორკშოპებს, ტრენინგებს, სემინარებს დასწრებიხართ?
— 2015 წლიდან გაწევრიანებული ვარ ისტორიის მასწავლებელთა საქართველოს ასოციაციაში, ამასთანავე ვარ ამ ორგანიზაციის გამგეობის წევრი. აქტიურად ვეცნობი განათლების სისტემაში, პროფესიული თვალსაზრისით საინტერესო, მიმდინარე ცვლილებებს, ვმონაწილეობ ასოციაციის მიერ დაგეგმილ სხვადასხვა აქტივობებში და ვცდილობ, კოლეგები მუდმივი ინფორმირების ეტაპზე მყავდეს. ვმონაწილეობ კონფერენციებში, 2016 წელს, მომხსენებელი ვიყავი საგანმანათლებლო ტექნოლოგიების კონფერენციაზე; 2013 წელს ვმონაწილეობდი საერთაშორისო პროექტში „ზაფხულის აკადემია — დემოკრატია სკოლაში“, რომლის ფარგლებშიც, ათი დღის განმავლობაში, პოლონეთში ვიმყოფებოდი და სხვადასხვა ქვეყნის წარმომადგენლებთან ერთად გავდიოდი ტრენინგ-კურსს, საკუთარ სკოლებში დაბრუნების შემდეგ პროექტების განხორციელებისთვის. აღნიშნული კურსის ფარგლებში, სხვადასხვა საინტერესო აქტივობა გავიარეთ. პროექტის „ზაფხულის აკადემია — დემოკრატია სკოლაში“ მიზანი იყო, მონაწილე ქვეყნებს შორის დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებების სფეროში თანამშრომლობის გაძლიერება, მათი საუკეთესო პრაქტიკისა და გამოცდილების გაზიარების გზით; 2016-17 წლებში, წყნეთსა და გონიოში, ისტორიის მასწავლებელთა საქართველოს ასოციაციისა და აჭარის განათლების სამინისტროს მიერ ორგანიზებულ ბანაკებში ვიყავი მიწვეული, როგორც ვიკიპედიის მასწავლებელი.
— დამეთანხმებით, ალბათ, რომ ქართულ საგანმანათლებლო სისტემაში ბევრი პრობლემაა, ერთ-ერთია სასწავლო პროცესში პედაგოგთა აქტიური მონაწილეობა. ისინი ნაკლებად იჩენენ ინიციატივას, რომ სასწავლო პროცესში თვითონვე შეიტანონ ცვლილებები, გაზარდონ ბავშვების მონაწილეობა სხვადასხვა აქტივობების გზით. ამის მიზეზად, ძალიან ხშირად, პედაგოგები თანხების არქონას ან დაბალ ანაზღაურებას ასახელებენ. როგორ ფიქრობთ, რა არის ამ პრობლემის რეალური მიზეზი?
— დიახ, სამწუხაროდ, პრობლემები ჩვენშიც ბევრია, მათ ჩამოთვლას აქ არ შევუდგები, მაგრამ ერთს თამამად ვიტყვი: ჭეშმარიტ პედაგოგს მიზნის განხორციელებაში ვერანაირი ფინანსური საკითხი წინ ვერ დაუდგება. კარგად მახსოვს 90-იანი წლების ბოლოს, როგორ მივიტანე სახლიდან სკოლაში ტელევიზორი, რომ მოსწავლეებისთვის საერთაშორისო ორგანიზაციების — გაეროსა და ნატოს — შექმნის შესახებ დოკუმენტური მასალა მეჩვენებინა. მაშინაც მიმუშავია, როცა ხელფასი 3 მლნ. კუპონი იყო და ვმუშაობ ახლა, როგორც უფროსი მასწავლებელი, მაგრამ არასოდეს მიფიქრია, რომ პედაგოგის გააქტიურების საქმეში ფინანსებია მნიშვნელოვანი. 10 ლარს გადაუხდიან თუ 1000 ლარს, ჭეშმარიტ მასწავლებელს ევალება მთავარი — მოსწავლის მუდმივ განვითარებაზე ზრუნვა.
— თავდაპირველად, რამ განაპირობა ვიკიპედიით თქვენი დაინტერესება, ძირითადად, რაზე წერთ, რა იყო პირველი სტატია?
— 2008 წლის თებერვალში გუგლით მოვძებნე ინფორმაცია და ძებნის პირველ შედეგად სისტემამ ვიკიპედია ამომიგდო, გავყევი ბმულს და გადავედი ძალიან პატარა სტატიაზე, რომლის ქვემოთაც ეწერა, რომ შემეძლო მისი რედაქტირება. მივყევი ბმულს და სხვა სამყაროში აღმოვჩნდი — იქ, სადაც უამრავი კვადრატული ფრჩხილი, სისტემური ფრჩხილი და კოდი იყო. 2008 წლის 11 ივნისს დავრეგისტრირდი ქართულ ვიკიპედიაში, მას შემდეგ ვწერ ძირითადად ისტორიაზე, გეოგრაფიაზე, იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლებზე, საქართველოსა და სხვადასხვა ქვეყნის ეკლესია-მონასტრებზე. ჩემი პირველი სტატია ვიეტნამის ყოფილი კომუნისტური მმართველის, ხო ში მინის შესახებ იყო.
— თქვენი მუშაობიდან ჩანს, როგორც პედაგოგი მუდმივად ცდილობთ, სასწავლო პროცესის დაგეგმვა-მიმდინარეობაში გაზარდოთ მოსწავლის მონაწილეობა და როლი. ამის მაგალითია ის, რომ სურამის სკოლის მოსწავლეებს ქართულენოვანი ვიკიპედიისთვის წერა ასწავლეთ და დავალების სახით ვიკი-სტატიების მომზადებას აძლევთ. რატომ გადაწყვიტეთ, რომ მოსწავლეებისთვის ვიკიპედიისთვის წერა გესწავლებინათ და ამ ეტაპზე, თქვენი და თქვენი მოსწავლეების რამდენი სტატიაა ვიკიპედიაში განთავსებული?
— რამდენიმე წლის წინ, მეექვსეკლასელ მოსწავლეებს დავავალე კონკრეტული დავალების მოძიება ინტერნეტით. მათი პირველი შეხვედრა ვიკიპედიასთან სწორედ ამ დროს შედგა. კარგად მახსოვს, როგორ გადმოწერეს მთელი ტექსტი და ის მასალა, რომელიც ვიკიპედიაში ჩემი შექმნილი იყო, როგორ წამიკითხეს თავიდან ბოლომდე სულმოუთქმელად. იგივე რომ არ განმეორებულიყო და მთელი მასალა კვლავ რომ არ გადმოეწერათ, ვასწავლე მოძიებული ინფორმაციის დავალების სახით წარმოდგენა. ამ ამბებიდან ძალიან მალე, შევაპარე, რომ მე თვითონ ვწერდი სტატიებს და რომ ეს ძალიან მარტივი პროცედურა იყო. სამსახურიდან სახლში დაბრუნებულს უკვე რამდენიმე ახალი რეგისტრირებული მომხმარებელი დამხვდა ვიკიპედიაში და მათ შორის რამდენიმე ჩემი მოსწავლე იყო. ასე მოხდა მათი „ინფიცირება“ ქართულენოვანი ვიკიპედიით. შემდეგ სკოლაში შევქმენი ვიკი-კლუბი და პერიოდული გაკვეთილებით, მოსწავლეებს ვიკი-ტექნოლოგიები შევასწავლე.
ამჟამად, 12 000-ზე მეტი სტატია მაქვს დაწერილი, ხოლო ჩემმა მოსწავლეებმა (როგორც სურამის მეორე საჯარო სკოლის, ასევე ისტორიის მასწავლებელთა საქართველოს ასოციაციიასთან არსებული „ნორჩ ისტორიკოსთა სკოლის“ მსმენელებმა), მხოლოდ 2017 წლის და 2018 წლის იანვრის განმავლობაში, ქართულ, ინგლისურ და აფხაზურ ვიკიპედიაში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის კულტურული მემკვიდრეობის შესახებ ავტვირთეთ სტატიები, შესაბამისად — ქართულ (159 სტატია), ინგლისურ (19 სტატია) და აფხაზურ (18 სტატია) ენებზე; 2018 წლის თებერვალში, მარტსა და აპრილში ორგანიზებული ვიკი-ბანაკების ფარგლებში, ქართულენოვანი ვიკიპედიის სივრცეში განვათავსეთ ჯავის (152 სტატია), ახალგორის (334 სტატია), ცხინვალისა (209 სტატია) და ზნაურის (91 სტატია) მუნიციპალიტეტების კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლები.
— რთული იყო სიახლეების დანერგვა, როგორ შეხვდნენ ამ ინიციატივას მოსწავლეები, თქვენი კოლეგები?
— კოლეგები აქტიურად მეხმარებოდნენ, განსაკუთრებით უცხო ენებისა და ქართული ენის მასწავლებლები. პირველ ეტაპზე, მათი დახმარებით ითარგმნებოდა და საენციკლოპედიოდ იმართებოდა სტატიები. რაც შეეხება მოსწავლეებს, კიდევ ერთხელ ვიტყვი, რომ მათ სიახლეები ძალიან მოსწონთ. ჩემი სკოლის სამი, ხულოს მუნიციპალიტეტის ერთი, ხაშურის სკოლის ერთი და თბილისის 10-მდე ვიკიპედიელი მოსწავლე, სხვადასხვა დროს, ვიკი-ბანაკის ზაფხულისა და ზამთრის სეზონებზე, წაყვანილი მყავდა მეზობელ სომხეთში.
— გაგვაცანით თუნდაც რამდენიმე მოსწავლე, რომლებიც ვიკიპედიისთვის წერენ, გაგვიზიარონ შთაბეჭდილებები.
ლიკა ხარაზიშვილი, სსიპ ექვთიმე თაყაიშვილის სახელობის ხაშურის მუნიციპალიტეტის სურამის N2 საჯარო სკოლის XI კლასის მოსწავლე: „ვიკიპედია ჯაბა მასწავლებელმა გვასწავლა ვიკი-კლუბში, რომელიც მისი ხელმძღვანელობით სკოლაში მოქმედებდა. მეცნიერება ჩემი საყვარელი თემაა და ამჟამად ძირითადად მეცნიერებზე ვწერ. 2016 წელს, ჯაბა მასწავლებელთან ერთად, სომხეთში ვიყავი ერთკვირიან ვიკი-ბანაკში. ძალიან საინტერესო გამოცდილება მივიღე, გავიცანი იქაური ვიკი-მომხმარებლები, ჩემი თანატოლები, რომლებიც ძირითადად სომხეთიდან და ლიბანიდან იყვნენ. სხვათა შორის, იქაც იყო კონკურსი, ვინ მეტ სტატიას დაწერდა და პირველი დღის ლიდერი ვიყავი. ეს კარგად დამამახსოვრდა. 2017 წელს გავიმარჯვე პროექტ ვიკი-გაზაფხულის კონკურსში და მივიღე Amazon-ის სასაჩუქრე ბარათი“.
ზაურ ცერცვაძე, სსიპ ექვთიმე თაყაიშვილის სახელობის ხაშურის მუნიციპალიტეტის სურამის N2 საჯარო სკოლის XI კლასის მოსწავლე: „ვიკიპედია მეც ჯაბა მასწავლებლისგან ვისწავლე, მაგრამ ჩემი მიზანი უფრო სპორტზე წერა იყო. პირველი სტატია ფატაუ დაუდაზე დავწერე. შემდეგ იყო ვიკი-პროექტები, კერძოდ, გავიმარჯვე ქართულ-ბაშკირული თანამშრომლობის ერთთვიან პროექტში, სადაც პირველი ადგილი ავიღე და ფასიანი საჩუქრები მივიღე ბაშკირეთიდან და ქართული ვიკიპედიიდან. ასევე, ბაშკირელების მიერ ორგანიზებული პროექტის ქართველ მონაწილეებს შორის, ორჯერ დავიკავე საპრიზო ადგილი და კვლავ ფასიანი პრიზები მივიღე. 2017 წელს, ჯაბა მასწავლებელთან ერთად, წყნეთის ერთკვირიან ბანაკში ვმონაწილეობდი“.
დავით შუბითიძე, სსიპ ექვთიმე თაყაიშვილის სახელობის ხაშურის მუნიციპალიტეტის სურამის N2 საჯარო სკოლის VIII კლასის მოსწავლე: „ჯაბა მასწავლებელი სულ ერთი წელია ისტორიას გვასწავლის და უკვე მოახერხა ჩემი დაინტერესება, მისი დახმარებით ვისწავლე ვიკიპედიაში მუშაობა და ერთდღიან ვიკი-ბანაკებში ვმონაწილეობ, სტატიებს ვწერ ძირითადად აფხაზეთსა და სამაჩაბლოზე, მათ ისტორიულ ძეგლებზე და ციხესიმაგრეებზე“.
— ჯაბა, როგორ იყენებთ თავისუფალ დროს და როგორია თქვენი სამომავლო გეგმები?
— დიდი პასუხისმგებლობააIIVსაუკუნეში ცხოვრება და უფრო დიდი პასუხისმგებლობა — იყო ამ საუკუნეში მასწავლებელი. დღევანდელი მოსწავლე სხვანაირად აზროვნებს, სხვანაირად ფიქრობს და მისწრაფებებიც სხვანაირი აქვს. თუკი გვინდა, რომ მან ცხოვრებას ფეხის ხმა აუწყოს და ინტერესი არ დაკარგოს სწავლისადმი, მოტივაციის ასამაღლებლად საჭიროა ახალი მეთოდებისა და საშუალებების ძიება.
რას ვაპირებ მომავალში? — მნიშვნელოვანი კითხვაა. ხხჳ საუკუნე ტექნოლოგიების ეპოქაა, მოსწავლეების და პედაგოგების წინაშე მნიშვნელოვანი გამოწვევებია. პირველი ნაბიჯები უკვე გადადგმულია და ვაპირებ, ჩემს მოსწავლეებს გoogle maps-ზე მუშაობა შევასწავლო და მათ მიერ სამაჩაბლოს და აფხაზეთის (და შემდეგ სხვა რეგიონების) კულტურული მემკვიდრეობის შესახებ უკვე ატვირთული სტატიების დატანა გoogle-ის რუკაზე, რაც უმნიშვნელოვანესი ნაბიჯი იქნება მათი სწავლების პროცესში. ამ კუთხით, უკვე ვთანამშრომლობ თბილისის „ევროპულ სკოლასთან“. ვაპირებ და აქაც პირველი ნაბიჯები უკვე გადადგმულია (ექსპონატების ნაწილი მოგროვებული გვაქვს), სკოლის სარდაფის ამჟამად თავისუფალ სივრცეში მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი მოვაწყო, რომლის ერთი კუთხე ოკუპაციის თემატიკას დაეთმობა და იქ გადავიტან ამჟამად ისტორიის კაბინეტში თავმოყრილ ექსპონატებს. ერთ კუთხეს ებრაულ-ქართული ურთიერთობების თემატიკას მივუჩენთ, რადგან სურამი ებრაელთა საცხოვრისი იყო. ვფიქრობ, სკოლის ბაზაზე, ვიკიპედიელთა კლუბი გავხსნა, შესაბამისი კომპიუტერული აღჭურვილობით, რომელიც არა მარტო ჩემი სკოლის, არამედ მუნიციპალიტეტის ბავშვებსაც მოემსახურება. თუმცა, ეს ჩემი და სკოლის შესაძლებლობებს აღემატება. იმედია, ამ კუთხით, მეცენატები გამოჩნდებიან და კეთილ საქმეს ბოლომდე მიმაყვანინებენ.
თავისუფალ დროს, ძირითადად, ლაშქრობასა და მოგზაურობას ვუთმობ. განსაკუთრებით მიყვარს მთებში სიარული.
ესაუბრა მაკა ყიფიანი
|