2018-05-10
ერთობლივი ძალისხმევით შევძლებთ დასახული მიზნების მიღწევას
„12 ნაბიჯი ხარისხიანი განათლებისკენ“ — ასე ჰქვია სამოქმედო გეგმას, რომელიც განათლებისა და მეცნიერების მინისტრმა, მიხეილ ჩხენკელმა განათლების სფეროს წარმომადგენლებს, მოწვეულ სტუმრებსა და მედიას გააცნო. მან დეტალურად ისაუბრა უკვე მიმდინარე თუ სამომავლოდ დაგეგმილ რეფორმებზე, საერთაშორისო ორგანიზაციებთან თანამშრომლობაზე, პარტნიორებთან კავშირების გაღრმავების პერსპექტივებზე. განაცხადა, რომ სამოქმედო გეგმა განათლების ყველა დონეზე ხარისხის ამაღლებას ემსახურება, რაც მთავრობის ოთხპუნქტიანი გეგმის ერთ-ერთი ნაწილია და გარკვეული კომპონენტების განხორციელება უკვე დაწყებულია. „დღევანდელი პრეზენტაციის და ზოგადად, ჩვენი სამინისტროს სტრატეგიის ამოსავალი პრინციპი გახლავთ ხარისხი, ხარისხზე ზრუნვა. ეს ეხება განათლების ყველა საფეხურს, მეცნიერებას და ახალგაზრდობის მიმართულებას.“
ზოგად განათლებაზე საუბარი მიხეილ ჩხენკელმა მასწავლებლებით დაიწყო და აღნიშნა, რომ ხარისხის მთავარი განმახორციელებელი, მთავარი პიროვნება, რომელზეც დამოკიდებულია სკოლებში მაღალხარისხიანი გაკვეთილები და განათლების სისტემა, სწორედ მაღალკვალიფიციური მასწავლებელია. საბედნიეროდ, ბრწყინვალე მასწავლებლები გვყავს და ყოველ მათგანს მიეცემა შესაძლებლობა, საგრძნობლად აიმაღლოს კვალიფიკაცია. ზაფხულში დაიწყება სპეციალური ტრენინგები, სადაც ფოკუსირება მოხდება პრაქტიკული უნარ-ჩვევების განვითარებაზე, კერძოდ, იმ პედაგოგიურ ილეთებსა და ახალ იდეებზე პედაგოგიკაში, რაც მათ დაეხმარება, ტრენინგზე მიღებული ინფორმაცია საკლასო ოთახამდე მიიტანონ, სადაც ხდება მთავარი — მიმდინარეობს სასწავლო პროცესი.
როდესაც ხარისხიან განათლებაზე ვსაუბრობთ სკოლებში, არანაკლებ მიშვნელოვანია ხარისხიანი სახელმძღვანელოების საკითხი. „სულ რამდენიმე დღეში დასრულდება ახალი სახელმძღვანელოების გრიფირების პროცესი. ეს ეხება პირველიდან მეექვსე კლასების ჩათვლით სახელმძღვანელოებს და სექტემბრიდან ახალი, სერიოზულად გაუმჯობესებული სახელმძღვანელოები შევა სკოლებში. გაუმჯობესება წონის კუთხითაც მოხდა, რადგან სახელმძღვანელოები ბავშვებისთვის ტვირთს არ უნდა წარმოადგენდეს. რაც მთავარია, გაუმჯობესდა შინაარსი.
ზუსტად ერთი წლის შემდეგ, გამოცხადდება გრიფირების პროცესი მეშვიდედან მეცხრე კლასის ჩათვლით სახელმძღვანელოებთან დაკავშირებით და ორი წლის შემდეგ — უკვე მეათე-მეთერთმეტე და მეთორმეტე კლასებში. შესაბამისად, ორ წელიწადში, სრულად გამოიცვლება სასკოლო სახელმძღვანელოები და მათი ხარისხი საგრძნობლად გაუმჯობესდება.“
მოზარდებში შემოქმედებითი აზროვნების განვითარება ყველაზე მთავარია, რაც სკოლაში უნდა ხდებოდეს, განაცხადა განათლების მინისტრმა. რასაკვირველია, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ინფორმაციის მიღებას, მაგრამ მთავარია შემოქმედებითად მოაზროვნე პიროვნების ჩამოყალიბება. შესაბამისად, გაკვეთილებიც ამაზე უნდა იყოს კონცენტრირებული. მან დეტალურად ისაუბრა პროექტ „ევრიკას“ შესახებ, რომელიც მიმდინარე წლის სექტემბერში დაიწყება და საუნივერსიტეტო სივრცეს სკოლებთან დააკავშირებს. „ვთხოვეთ ჩვენს წამყვან პროფესორებს, გამოჩენილ მეცნიერებს, ბრწყინვალე პედაგოგებს, რომ დამატებითი, ონლაინ გაკვეთილები ჩაუტარონ მოსწავლეებს. პროექტი მთელ საქართველოს მოიცავს, 2085-ივე საჯარო სკოლაში, ასევე, კერძო სკოლებში, ონლაინ რეჟიმში, ლაივ სტრიმით, სპეციალური გაკვეთილები ჩატარდება. სპეციალური ხასიათი კი იმაში მდგომარეობს, რომ პროფესორები, ბავშვებისთვის გასაგებ ენაზე, მოყვებიან თავიანთი დარგების ხიბლს, სილამაზეს, რატომ აირჩიეს თვითონ ესა თუ ის პროფესია. ყველა დარგს თავისი სილამაზე აქვს, თავისი უნიკალური მხარე და სწორედ ამას დაანახებენ ბავშვებს იმისთვის, რომ მოსწავლეებში გაიღვიძოს მეცნიერებისადმი, ფიქრისადმი, ინტელექტუალური შრომისადმი სიყვარულმა. ჩემს გამოსვლებში ძალიან ხშირად ვიმეორებ ჩემს ერთ-ერთ საყვარელ ფრაზას, რომელიც დიდ პლუტარქეს ეკუთვნის. მან ბრძანა, რომ გონება არ არის ჭურჭელი, რომელიც უნდა აავსო, ეს არის ცეცხლი, რომელიც უნდა დაანთო. სწორედ ეს იქნება მთავარი ფილოსოფია, რითიც იქნება გაჟღენთილი პროექტი „ევრიკა“.
ვირტუალური ტექნოლოგიების დანერგვა უაღრესად მნიშვნელოვანია 21-ე საუკუნის სკოლებში. თანამედროვე ბავშვები უკვე სხვანაირად ითვისებენ მასალას, სხვა ინტერესები აქვთ და ამ მიმართულებით განათლების სამინისტროს ბევრი გეგმა აქვს. ერთ-ერთია მაიკროსოფტთან დაგეგმილი თანამშრომლობა. „მაიკროსოფტის ხელმძღვანელობასთან მოლაპარაკების შედეგად, საშუალება გვექნება, სრულიად უფასოდ, ჩვენს სკოლებში დავნერგოთ მაიკროსოფტის ერთ-ერთი ძალიან საინტერესო საგანმანათლებლო პროგრამა — მაინკრაფტის საგანმანათლებლო ვერსია. მაიკროსოფტმა, ძალიან პოპულარული თამაშის საფუძველზე, შექმნა საგანმანათლებლო ვერსია, რომელიც შემოქმედებითი აზროვნებისთვის ძალიან ფართო ასპარეზს ქმნის ბავშვებისთვის. ამ პროდუქტის გამოყენება შეიძლება როგორც ტექნიკურ, ასევე ჰუმანიტარულ საგნებში“. პროგრამა საშუალებას აძლევს ბავშვებს, ჯგუფურად იმუშაონ ძალიან საინტერესო შემოქმედებით პროექტებზე. ამჟამად მიმდინარეობს მაინკრაფტის საგანმანათლებლო ვერსიის გადმოქართულება და სექტებრიდან, პილოტირების რეჟიმში, პროგრამა რამდენიმე სკოლაში დაინერგება, შემდეგ გავრცელდება ყველა სკოლაში.
სოფლის სკოლების ახალი სიცოცხლე უაღრესად მნიშვნელოვანია. განათლების სამინისტრომ მიიღო, შეიძლება ითქვას, სტრატეგიული გადაწყვეტილება, რომ სოფლის სკოლები გახდეს კულტურულ-საგანმანათლებლო ცენტრები თითოეულ სოფელში. გაკვეთილების დამთავრების შემდეგ, სოფლის მოსახლეობას, თუ ამის სურვილი ექნება, შეეძლება განათლების გაგრძელება, ცოდნის გაღრმავება სხვადასხვა დარგში. აქ გაიმართება სხვადასხვა კულტურული ღონისძიება, სოფლის მოსახლეობა ჩართული იქნება სკოლის ცხოვრებაში. მთელი სიცოცხლის განმავლობაში სწავლის პრინციპი სწორედ ამ გზით დამკვიდრდება სოფლის სკოლებში.
რაც შეეხება ახალი სკოლების აშენება-რეაბილიტაციას, მიმდინარე სასწავლო წელს, 150 სკოლას ჩაუტარდა რეაბილიტაცია, 24 ახალი სკოლა შენდება, რომელთაგან 23 წელსვე დასრულდება და რასაკვირველია, პროცესი გაგრძელდება, ადგილობრივი თვითმმართველობების ჩართულობით.
ერთ-ერთი უმთავრესი გამოწვევა, ზოგადი განათლების მიმართულებით, უსაფრთხო, პოზიტიური სასკოლო გარემოს შექმნაა. მთავრობის მიერ ინიცირებული იყო მნიშვნელოვანი კანონი მანდატურების შესახებ, რომელიც განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს, შინაგან საქმეთა სამინისტროსა და სხვა უწყებების ერთობლივი მუშაობის შედეგია. ამ ცვლილების რეალური მიზანია გაუმჯობესებული მანდატურის სამსახური, მაღალი კვალიფიკაციის მქონე მანდატური, გარანტორი იმისა, რომ სკოლაში აუცილებლად იქნება უსაფრთხო გარემო.
მინისტრმა, ფსიქოლოგიურ სამსახურზე, როგორც ამ პრობლემის მოგვარების უაღრესად მნიშვნელოვან კომპონენტზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ის სიღრმისეული პრობლემები, რომლებიც ჯერ კიდევ გვაქვს განათლების სისტემაში, კერძოდ, ბულინგთან ან აგრესიასთან დაკავშირებული საკითხები სკოლაში, მხოლოდ მანდატურის სამსახურის ჩარევით და ძალისმიერი მეთოდებით ვერ გადაწყდება. „ფსიქოლოგების არსებობა უაღრესად მნიშვნელოვანი კომპონენტია და ჩვენი მიზანია, ყველა სკოლას ჰყავდეს მაღალი კვალიფიკაციის ფსიქოლოგი. ამჟამად, დიდ სკოლებში გვყავს ფსიქოლოგები, იქ კი, სადაც ჯერჯერობით კვალიფიციური კადრების ნაკლებობაა, მობილური ჯგუფები მუშაობენ. ჩვენ მივმართეთ უნივერსიტეტებს და ფსიქოლოგიის მიმართულების მაგისტრანტები და დოქტორანტები აქტიურად არიან ჩართული ამ პროცესში. ასევე, ამოქმედებულია 24-საათიანი ფსიქოლოგიური დახმარების ცხელი ხაზი, რაც ხელს უწყობს იმას, რომ თავი ავარიდოთ ექსცესებს და აგრესიის სხვადასხვა ფორმით გამოვლინებებს“.
მიხეილ ჩხენკელი სკოლებში პოზიტიური სასკოლო გარემოს შესაქმნელად საჭიროდ მიიჩნევს საინფორმაციო კამპანიების წარმოებას სკოლაში, ამბობს, რომ ინფორმაციის გავრცელებაა სწორედ ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი, რითაც უნდა მოხდეს აგრესიის დონის დაწევა. „მრავალი შეხვედრა გვქონდა წამყვან ფსიქოლოგებთან და, მათთან ერთად შევიმუშავეთ კონკრეტული რეკომენდაციები, რომლებიც ფლაერების სახით დაურიგდა სკოლებს. სამი ტიპის ფლაერია: რეკომენდაციები მასწავლებლებისთვის, რეკომენდაციები მოსწავლეებისთვის და რეკომენდაციები მშობლებისთვის. განსაკუთრებით მინდა ხაზი გავუსვა მშობლების, ოჯახების ჩართულობას. ბულინგის აღმოსაფხვრელად ეს აუცილებელი კომპონენტია და ამასთან დაკავშირებით, კონტრაქტები მშობლებთან იქნება ერთ-ერთი უმთავრესი მიმართულება“. სექტემბრიდან, სკოლასა და მშობელს შორის დაიდება კონტრაქტი, სადაც გაწერილი იქნება უფლება-მოვალეობები და ვალდებულებები, რომელიც თითოეულ მხარეს აქვს, ახალი მიდგომა ასეთია — სკოლის ხელმძღვანელები, მანდატურები და მშობლები ერთი გუნდია და გუნდის მთავარი მიზანია ბავშვებისთვის უსაფრთხო გარემოზე ზრუნვა.
„განსაკუთრებით მინდა გამოვყო პროგრამა „მოვუსმინოთ მოსწავლეებს“, რომელიც ბატონი პრემიერ-მინისტრის ინიციატივა გახლავთ. პირადად მე და ჩემი კოლეგები უკვე ძალიან ბევრ მოსწავლეს შევხვდით. ახალგაზრდებისგან ინფორმაციის მიღება ძალიან მნიშვნელოვანი საკითხია, ამ შეხვედრების დროს გამოიკვეთა მათი ხედვა. ყველას კარგად აქვს გაცნობიერებული თავისი როლი ბულინგის აღმოსაფხვრელად და აგრესიის დონის დასაწევად. ჩვენს სტრატეგიაში მათი აზრიც გავითვალისწინეთ. შეხვედრებს მომავალშიც გავაგძელებთ, მოვუსმენთ მოსწავლეებს და გავიგებთ, როგორ ხედავენ ისინი არსებულ პრობლემატიკას“.
ბულინგის დასაძლევად არანაკლებ მნიშვნელოვნად მიიჩნევს განათლების მინისტრი სპორტული და შემოქმედებითი აქტივობების წახალისებას. მოსწავლეების მთელი ენერგია უნდა იხარჯებოდეს სწავლაში, შემოქმედებით აქტივობებსა და სპორტში. „ჩვენს სამინისტროსა და კულტურისა და სპორტის სამინისტროს ერთობლივი ინიციატივით, დაიწყო ძალიან ფართომასშტაბიანი სპორტული კამპანია — შეჯიბრებები სპორტის სხვადასხვა სხეობაში, სადაც ყველა მოსწავლეს აქვს შესაძლებლობა, მიიღოს მონაწილეობა. გაორმაგდა სპორტული ღონისძიებების დაფინანსება და იმის შემდეგ, რაც შეჯიბრებები გაიმართება სკოლის შიგნით და სკოლებს შორის, ჩატარდება საქართველოს ჩემპიონატი და საუკეთესოებს შესაძლებლობა ექნებათ, სპორტის სხვადასხვა სახეობაში, უცხოელ თანატოლებს შეეჯიბრონ.
ასევე მნიშვნელოვანია სტუდენტების, ახალგაზრდების ჩართულობა სკოლის ცხოვრებაში. ჩვენ უკვე მივმართეთ უმაღლესი სასწავლებლების სტუდენტებს, კურსდამთავრებულებს, რომ მათ შეფობა აიღონ სკოლებზე, კლასებზე და ჩართონ ისინი როგორც სპორტულ, ასევე შემოქმედებით აქტივობებში. ეს ინიციატივა მოსწავლეების მხრიდანაც ძალიან პოზიტიურად იქნა მიღებული და, ცხადია, სტუდენტებიც ენთუზიაზმით სავსენი არიან, ასე რომ, ძალიან საინტერესო პროგრამა იქნება და იმედია, დაგვეხმარება ზოგადად სკოლაში აგრესიის დამარცხების საქმეში“.
უმაღლესი პროფესიული განათლება განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ერთ-ერთი პრიორიტეტული მიმართულებაა. აქ მთავარი გამოწვევა ფსიქოლოგიური ხასიათისაა, მშობლების დიდი ნაწილი მცდარად ფიქრობს, მისმა შვილმა წარმატებას რომ მიაღწიოს, აუცილებელია უმაღლესი განათლების დიპლომი. ეს რომ ასე არ არის, მრავალი ქვეყნის მაგალითმა თვალნათლივ გვაჩვენა, ისეთი ქვეყნების, როგორებიცაა: გერმანია, ავსტრია, დიდი ბრიტანეთი და სხვ.
„საბედნიეროდ, გვაქვს ძალიან ბევრი წარმატებული კოლეჯი, რომელთა კურსდამთავრებულები მშვენივრად დასაქმდნენ, აქვთ ღირსეული ანაზღაურება და, რაც მთავარია, შრომის ბაზარი რეალურად ითხოვს მაღალი კვალიფიკაციის მქონე სპეციალისტებს. როგორ დავამარცხოთ ფსიქოლოგიური განწყობა და როგორ გადავლახოთ ეს ბარიერი? პირველი — უნივერსიტეტების წიაღში დავაარსებთ პროფესიულ კოლეჯებს და როდესაც სტუდენტი კოლეჯში წავა, რეალურად, საუნივერსიტეტო სივრცეში აღმოჩნდება, ისარგებლებს ყველა იმ სიკეთით, რომელიც უნივერსიტეტის სტუდენტს აქვს და ამ სივრცის სრულფასოვანი წევრი გახდება, პროფესიულ მომზადებას უნივერსიტეტის „ქოლგის“ ქვეშ გაივლის.
რამდენიმე კვირის წინ, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში დავაარსეთ მედიახელოვნების კოლეჯი, რომელიც ვიცი, რომ ძალიან პოპულარულია და ძალიან წარმატებულიც იქნება; სულ ცოტა ხანში, ბიზნესტექნოლოგიების უნივერსიტეტში, შეიქმნება IT ტექნოლოგიების კოლეჯი, სადაც აქტიურად არიან ჩართული ისეთი კომპანიები, როგორებიცაა: მაიკროსოფტი, აიბიემი, ეიჩბი და სხვ. მათი უშუალო მონაწილეობით, მართლაც ძალიან საინტერესო პროექტი განხორციელდება; ასევე, ძალიან დიდი გეგმები გვაქვს თელავის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შემადგენლობაში აგრარული კოლეჯის გახსნის მიმართულებით. უკვე ვესაუბრეთ გერმანელ კოლეგებს, კერძოდ ჯიაიზეტ-ს და, მათი დახმარებით, მომავალი კოლეჯი ბავარიის ერთ-ერთ აგრარულ კოლეჯს დაუკავშირდება. მალე, თელავის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შემადგენლობაში, გერმანულ მოდელზე აგებული აგრარული კოლეჯი გაიხსნება“.
პროფესიული განათლების უპირატესობა სწორედ დასაქმებაზე ორიენტაციაა, რაც მეორე პრიორიტეტულ მიმართულებად დაასახელა მიხეილ ჩხენკელმა. პროფესიულ კოლეჯებში სტუდენტთა მოზიდვას აუცილებლად შეუწყობს ხელს კერძო სექტორთან მჭიდრო თანამშრომლობა და კერძო კომპანიების ბაზაზე პროფესიული კოლეჯების დაფუძნება. ყველაზე კარგად თვითონ ბიზნესმა იცის, რა პრაქტიკული უნარ-ჩვევები სჭირდება ამა თუ იმ ბიზნესს. ეს პირდაპირაა დაკავშირებული კიდევ ერთ მნიშვნელოვან მიმართულებასთან — რეგიონის საჭიროებების გათვალისწინებასთან, რადგან რეგიონებში არსებულ კომპანიების, რომლებსაც კვალიფიციური სპეციალისტები სჭირდებათ, თავიანთ ბაზაზე შეძლებენ კოლეჯის დაფუძნებას. განათლების სამინისტრო, რასაკვირველია, ამაში ყოველმხრივ დაეხმარება. საუკეთესო კურსდამთავრებულებს შესაძლებლობა ექნებათ, ამავე კომპანიებში დასაქმდნენ, რაც, ბუნებრივია, სტუდენტთა რაოდენობას გაზრდის.
მინისტრმა დუალური განათლების პრინციპზეც ისაუბრა, რომელიც პირდაპირ შესაბამისობაშია ევროსტანდარტთან და ევროპულ ქვეყნებს, ამ კუთხით, დიდი გამოცდილება აქვთ. პარლამენტში შესულია უაღრესად მნიშვნელოვანი კანონპროექტი პროფესიული განათლების შესახებ. „პირველად საქართველოს ისტორიაში, გვექნება კანონი, რომელიც ერთხელ და სამუდამოდ დაარეგულირებს პროფესიული განათლების სისტემას. დუალურ განათლებას, ანუ სამუშაოზე დაფუძნებულ განათლებას, ძალიან მნიშვნელოვანი კომპონენტი უჭირავს კანონში და რასაკვირველია, ამ მიმართულებით გავაგრძელებთ მუშაობას.
და მესამე მიმართულება, რომელიც, ასევე, დარწმუნებული ვარ, გაზრდის სტუდენტთა რაოდენობას პროფესიულ სასწავლებლებში, სწავლების ინტერნაციონალიზაციაა, ის სიკეთე, რომლითაც უნივერსიტეტების სტუდენტები დიდი ხანია სარგებლობდნენ, კერძოდ, გაცვლითი პროგრამები, რაც პროფესიულ სასწავლებლებში არ არსებობდა. ჩვენ ვიწყებთ ამ მიმართულებით სვლას, უკვე წარმატებული და შედეგიანი მოლაპარაკებები გვქონდა დიდი ბრიტანეთის, გერმანიისა და ავსტრიის კოლეჯებთან, რომლებმაც დიდი ენთუზიაზმით გამოთქვეს მზაობა, მიიღონ ჩვენი სტუდენტები, ასევე პროფესიული სასწავლებლების პედაგოგები. ეს უაღრესად მნიშვნელოვანი იქნება მათი განათლებისთვის და დიდი იმედი გვაქვს, რომ ეს კომპონენტიც გაზრდის სტუდენტთა რაოდენობას, რადგან მათ ეცოდინებათ, რომ პროფესიულ სასწავლებელს ეს დამატებითი სიკეთეც აქვს — ინტერნაციონალიზაცია, უცხოეთში პროფესიულ კოლეჯებთან თანამშრომლობა და მრავალფეროვანი გაცვლითი პროგრამები“.
უმაღლესი განათლების მიმართულებით, მინისტრმა რამდენიმე კომპონენტზე გაამახვილა ყურადღება. „ხარისხზე ზრუნვა ჩვენი უმთავრესი პრიორიტეტია. სახელმწიფომ სრული სიმართლე უნდა უთხრას ყველა სტუდენტს, ყველა აბიტურიენტს, მათ მშობლებს. ეს სიმართლე მდგომარეობს იმაში, რომ მხოლოდ ის უმაღლესი სასწავლებლები მიიღებენ ავტორიზაციას, რომლებსაც მაღალი აკადემიური სტანდარტი აქვთ“.
წელს მრავალი უნივერსიტეტი გაივლის გეგმურ ავტორიზაციას, დაინერგა ახალი, ევროპული სტანდარტები. ავტორიზაციისა და აკრედიტაციის პროცესებში ევროპელი ექსპერტები მიიღებენ მონაწილეობას, როგორც კომისიის თავმჯდომარეები, რაც იმის გარანტიას იძლევა, რომ პროცესი ობიექტური და გამჭვირვალე იქნება. განახლდა ქართველი ექსპერტების კორპუსიც. რამდენიმე უნივერსიტეტში უკვე ჩატარდა არაგეგმური მონიტორინგი და სამ უმაღლეს სასწავლებელს შეუჩერდა ავტორიზაცია. „არც ერთი სტუდენტი არ დაზარალდა, ყველას მიეცა შესაძლებლობა, სპეციალური მობილობით, გადასულიყო იმ უმაღლესში, სადაც სწავლების მაღალი ხარისხია. პირადად შევხვდი ყველა სტუდენტს იმ უნივერსიტეტებიდან, რომელთაც ავტორიზაცია შეუჩერდათ და მინდა გითხრათ, რომ ძალიან ბედნიერები და მადლიერები იყვნენ, რომ მიეცათ საშუალება, ისწავლონ ისეთ უმაღლეს სასწავლებლებში, რომელთაც მაღალი აკადემიური ხარისხი აქვთ. ჩვენი მთავარი მიზანია მსოფლიო სტანდარტების მიღწევა და ქართული უნივერსიტეტების წინსვლა ყველა მიმართულებით“.
უნივერსიტეტების განვითარების ხელშეწყობისთვის აუცილებელია უნივერსიტეტების ინფრასტრუქტურის, კერძოდ სამეცნიერო კვლევითი ინფრასტრუქტურის სერიოზული განვითარება (საუბარია როგორც კომპიუტერულ, ასევე საბუნებისმეტყველო ლაბორატორიებზე); საერთაშორისო კონფერენციებში უფრო მეტი ჩართულობა; უცხოელი პროფესორების მოწვევა. ყველაფერ ამას სჭირდება ფინანსები. შესაბამისად, შესაცვლელი და გასაუმჯობესებელია უმაღლესი განათლების დაფინანსების მოდელი. განათლების სამინისტრო, მსოფლიო ბანკთან ერთად, მუშაობს დაფინანსების ახალ მოდელზე. როცა მზად იქნება რამდენიმე პროექტი, საჯარო განხილვა დაიწყება, ჩაერთვებიან როგორც უნივერსიტეტების ხელმძღვანელები, ასევე პროფესორ-მასწავლებლები, საზოგადოება. „საგრძნობი წინსვლა რომ გვქონდეს, აუცილებელია უნივერსიტეტების საბაზისო დაფინანსება. სწორედ საბაზისო დაფინანსების საფუძველზე, შესაძლებელი იქნება, რომ უნივერსიტეტები სერიოზულად განვითარდნენ როგორც სამეცნიერო კვლევითი, ასევე სასწავლო, ზოგადად აკადემიური კუთხით.“
მეცნიერების მხარდაჭერა კიდევ ერთი პრიორიტეტია. რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი, ყოველწლიურად (წელს უკვე დაიწყო), აცხადებს საგრანტო კონკურსებს როგორც ფუნდამენტურ, ასევე გამოყენებით კვლევებში. ორივე მიმართულება ძალიან მნიშვნელოვანია.
„დღესვე უნდა ვიზრუნოთ მეცნიერების ხვალინდელ დღეზე. შესაბამისად, ახალგაზრდა მეცნიერებს სრულყოფილი სივრცე და ასპარეზი უნდა შევუქმნათ, რომ სერიოზული განვითარება შეძლონ. ამ მიმართულებით, როგორც სამინისტრომ, ასევე რუსთაველის ფონდმა ცალკე საგრანტო კონკურსები გამოაცხადა, სპეციალურად ახალგაზრდა მეცნიერებისთვის. რასაკვირველია, მათ დიდ საგრანტო კონკურსებშიც შეუძლიათ მონაწილეობა.“
უცხოეთის ფონდებთან, სამეცნიერო კვლევით ცენტრებთან და ორგანიზაციებთან თანამშრომლობაზე საუბრისას, მინისტრმა „ჰორიზონტ 2020“-ის პროგრამაზეც ისაუბრა და დამსწრე საზოგადოებას დაგეგმილი სიახლეებიც გააცნო.
ქოსტი (Cost) მეცნიერების და ტექნოლოგიების სფეროში თანამშრომლობის ევროპული ასოციაციაა. „რამდენიმე დღის წინ, შევხვდი მის პრეზიდენტს და მივაღწიეთ შეთანხმებას, რომ საქართველო გახდება Cost-ასოციაციის წევრი, რაც ძალიან დიდ ასპარეზს ქმნის ჩვენი მეცნიერებისთვის, მკვლევრებისთვის როგორც მეცნიერების დაფინანსების კუთხით, ასევე იმ თვალსაზრისით, რომ მათ შესაძლებლობა ექნებათ, ევროპელ კოლეგებთან ერთად, აქტიურად ჩაერთონ სამეცნიერო კვლევით პროცესში“.
სულ ცოტა ხანში, თბილისში, გაიხსნება აკადემია „ევროპეას“ ჰაბი, ეს გახლავთ ევროპული სამეცნიერო კვლევითი აკადემია, რომელსაც უაღრესად საინტერესო პროექტები აქვს, თავისი საგრანტო დაფინანსებით. აკადემიას აქვს ცალკე სექცია ახალგაზრდა მეცნიერებისთვის, მათთვის ეს დამატებითი ასპარეზი იქნება.
„მალე საქართველო ცერნის ასოცირებული წევრი გახდება. ძალიან ინტენსიურად ვმუშაობთ ამ მიმართულებით. მოგეხსენებათ, ცერნში, უკვე წლების განმავლობაში, მუშაობენ სახელოვანი, უნიჭიერესი ქართველი მეცნიერები, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ჩვენ ასოცირებული წევრები გავხდებით, მათ შესაძლებლობა ექნებათ ცერნში კვლევები უკვე საქართველოს სახელით გააგრძელონ. იქ იფრიალებს საქართველოს დროშა. მაგისტრატურის და დოქტორანტურის სტუდენტებს შესაძლებლობა ექნებათ, თავიანთი კვლევის ნაწილი ცერნში შეასრულონ. დოქტორანტებს უფრო მეტიც — დისერტაციები დაიცვან ცერნში“.
არაფორმალური განათლების მნიშვნელობაზე საუბრით დასრულდა სამოქმედო გეგმის პრეზენტაცია. მინისტრმა აღნიშნა, რომ სამინისტრო ხელს შეუწყობს სეზონური სამეცნიერო სკოლების ფუნქციონირებას; გაიზრდება ხელმისაწვდომობა ახალგაზრდულ და მოსწავლეთა ბანაკებზე. ბანაკების ინტერნაციონალიზაცია ხელს შეუწყობს ახალგაზრდების უცხოელ თანატოლებთან დამეგობრებას და ახალგაზრდული დიპლომატიის განვითარებას.
მიხეილ ჩხენკელმა განსაკუთრებული მადლობა გადაუხადა მეგობარ ქვეყნებს, საერთაშორისო ორგანიზაციებს, რომლებიც ამ პროექტების განხორციელების კუთხით, თანადგომას უწევენ განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს. „დარწმუნებული ვარ, ჩვენი, ყველას ერთობლივი ძალისხმევით შევძლებთ დასახული მიზნების მიღწევას და ხარისხის გაუმჯობესებას განათლებასა და მეცნიერებაში“.
მოამზადა ლალი თვალაბეიშვილმა
|
