2015-11-05
კარგ სტუდენტს დასაქმების პრობლემა არ აქვს
რუბრიკის სტუმარია საქართველოს ტექნიკური
უნივერსიტეტის რექტორი,
არჩილ ფრანგიშვილი
— ბატონო არჩილ, რადგან უნივერსიტეტის ბიუჯეტს, ძირითადად, განსაზღვრავს სტუდენტების რაოდენობა, უმაღლესი სასწავლებელი დაინტერესებულია რაც შეიძლება მეტი სტუდენტი მიიღოს. ხომ არ ხდება ეს ხარისხის ხარჯზე? მოგწონთ თუ არა დაფინანსების არსებული სისტემა და რამდენად აკმაყოფილებს უნივერსიტეტის მოთხოვნებს განსაზღვრული ფინანსები. არსებობს თუ არა დაფინანსების სხვა გზა ან სხვა პრინციპი? თქვენთვის რომელი იქნებოდა სასურველი?
— ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანია ის ტექნოლოგიური ბაზა, რომლითაც სტუდენტებს ამა თუ იმ მიმართულებით ვასწავლით. ტექნიკური ბაზისთვის საჭიროა დიდი თანხები, რაც პირდაპირ კავშირშია სტუდენტთა რაოდენობასთან. ცოტა სტუდენტი რომ გვყავდეს, ვერ გავაკეთებდით იმ ლაბორატორიებს, რომელიც, გვაქვს. ეს არის ის თანხები, რომლითაც ივსება უნივერსიტეტის ბიუჯეტი, რომელიც პირველ რიგში, მიდის ტექნოლოგიურ გადაიარაღებაზე და ხელფასებზე, ამიტომ ვართ პირდაპირ დამოკიდებულები სტუდენტთა რაოდენობაზე. კიდევ ერთი, რომ არა პროგრამული დაფინანსება განათლების სამინისტროს მხრიდან, ტექნოლოგიების შეძენა გაგვიჭირდებოდა. რაც ეხება კითხვის მეორე ნაწილს, მოგვწონს თუ არა დაფინანსების არსებული სისტემა და რამდენად აკმაყოფილებს უნივერსიტეტის მოთხოვნებს განსაზღვრული ფინანსები — დაფინანსების სხვადასხვა წყაროზე უკვე გითხარით, კონკრეტულად: ეს არის გრანტი, პროგრამული დაფინანსება, რომელსაც ახორციელებს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო და, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია ჩვენი ბიუჯეტისთვის.
— კერძოდ, რა თანხებზეა საუბარი?
— ძალიან სოლიდურ თანხებზეა საუბარი. ეს არ არის მხოლოდ ინფრასტრუქტურისთვის, არამედ დანადგარებისთვის, ტექნოლოგიებისთვის და ა.შ. გათვალისწინებული დაფინანსებაა. მხოლოდ წელს დაახლოებით 14 მილიონი ლარი გაითვალისწინა განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ უნივერსიტეტის განვითარებისათვის. უპირველეს ყოვლისა, ეს გულისხმობს სამეცნიერო მიმართულებების განვითარებას და ტექნოლოგიური ბაზის სრულყოფას. უნივერსიტეტი, ასევე, ახორციელებს ეკონომიკურ საქმიანობას, საიდანაც იღებს შემოსავალს. ვმონაწილეობთ სხვადასხვა სამეცნიერო პროექტებში, ხელშეკრულებები გვაქვს დადებული მსოფლიოს წამყვან კორპორაციებთან, საიდანაც, დაკვეთის შესრულების შემდეგ, ვიღებთ შესაბამის თანხას.
— იმ ფონზე, როცა გვესმის, რომ თურმე საქართველოში ყველაფერი უკან მიდის, ეს ცოტა უცნაურად ჟღერს...
— ძალიან ცუდია, ვინმე თუ ასე ფიქრობს. შემიძლია არა ერთი მაგალითის მოყვანა, რაც საპირისპიროს დაადასტურებს. ამ დღეებში ჩამოდის სოლიდური დელეგაცია ცერნიდან, საუბარია ახალ დაკვეთაზე, რომელიც ტექნიკურ უნივერსიტეტში შესრულდება მანქანათმშენებლობის მიმართულებით. აქ არის საუბარი ზუსტ მანქანათმშენებლობაზე, რაც ერთ-ერთი ურთულესი დარგია მსოფლიოში და სწორედ ეს დაკვეთა მოდის ტექნიკურ უნივერსიტეტში. გარდა ამისა, ჩვენ ძალიან ბევრი დაკვეთა გვაქვს საინფორმაციო ტექნოლოგიების მიმართულებით — ეს არის პაკეტები იმავე ცერნისთვის. ამ ფონზე, თავისუფლად შემიძლია გითხრათ — თუ კონკურენტუნარიანი არაა საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი, დაკვეთას არავინ მოგვცემს, არ მეთანხმებით? ახლახან დუბნიდან გვქონდა დაკვეთა — კეთდება ახალი დამაჩქარებელი ე.წ. „ნიკა“ და მიწვეული იყვნენ ჩვენი სპეციალისტები. ეს სერიოზული დაკვეთა მხოლოდ დიზაინის შექმნას არ გულისხმობს (თუმცა, დიზაინიც ძალიან მნიშვნელოვანია), პრაქტიკულად, სამეცნიერო პროექტის გაკეთებას ნიშნავს. გარდა ამისა, დაკვეთა აქვე, საქართველოში, ჩვენს ბაზაზე უნდა შევასრულოთ. ეს პროდუქცია არის რკინა. თუ არა გაქვს შესაბამისი ბაზა, ამას ვერ გააკეთებ. ჩვენ გვაქვს ურთიერთობა ისეთ ქარხნებთან, როგორიცაა „ელიტა-ბურჯი“, საავიაციო ქარხანა, რომელთა ბაზაზე ვახორციელებთ სამეცნიერო პროექტებს. ახლა საუბარია სრულიად ახალ შეკვეთაზე ცერნიდან და დუბნიდან. გვაქვს ასევე შეკვეთები „ბოინგიდან“, „ნისანიდან“ და სხვადასხვა სერიოზული კორპორაციებიდან. კიდევ ვიმეორებ, თუ შესაბამისი სერიოზული ტექნიკური ბაზა არ არსებობს, არც დაკვეთა იქნება.
— აბიტურიენტების გარკვეულ ნაწილს, რომლებმაც მინიმალური ზღვარი გადალახეს, წელს უარი ეთქვათ უმაღლეს სასწავლებლებში დარჩენილ ვაკანტურ ადგილებზე. მისაღებია თუ არა თქვენთვის ეს გადაწყვეტილება და ზოგადად, რა აზრის ხართ მეორად ჩარიცხვებზე? გასულ წლებში გყავდათ თუ არა მეორადი ჩარიცხვის სტუდენტები და რამდენად კომფორტული იყო მათი ჩართვა სასწავლო პროცესში?
— რას ნიშნავს მისაღებია თუ არა? ეს უნივერსიტეტების კომპეტენციას სცილდება. რაც ეხება მეორად ჩარიცხვებს, ამ მხრივ, უნივერსიტეტს არანაირი პრობლემა არ აქვს. ჩვენ გვქონდა მათი მიღების შესაძლებლობა. ვსაუბრობ 700 ადამიანზე. თუ მათ ჩააბარეს ის დისციპლინები, რაც ჩვენი მოთხოვნა იყო, ვერანაირ პრობლემას ვერ ვხედავ. გასულ წლებში გვყავდა ასეთი სტუდენტები. მათ არანაირი უხერხულობა არ შეუქმნიათ უნივერსიტეტის სასწავლო პროცესისთვის.
— გაქვთ თუ არა ურთიერთობა საზღვარგარეთის სასწავლო-სამეცნიერო კვლევით დაწესებულებებთან, რომელ უნივერსიტეტებთან გაქვთ გაცვლითი და ერთობლივი, სტუდენტური, სამაგისტრო თუ სადოქტორო პროგრამები?
— საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტს კავშირი აქვს სხვა ქვეყნების სასწავლო დაწესებულებებთან. ვთანამშრომლობთ ისეთ ცნობილ ცენტრებთან და უნივერსიტეტებთან, როგორებიცაა იენას ფრიდრიხ შილერის უნივერსიტეტი, ჰეილბრონის გამოყენებითი მეცნიერებათა უნივერსიტეტი, გრაცის ტექნოლოგიის უნივერსიტეტი, მილანის პოლიტექნიკური უნივერსიტეტი, ბირთვული კვლევის ევროპული ორგანიზაცია, ევროპულ უნივერსიტეტთა ასოციაცია ჶჲა, შავი ზღვის უნივერსიტეტთა ქსელი, იულიხის სამეცნიერო კვლევითი ცენტრი, ვილნიუსის გედიმინას სახელობის ტექნიკური უნივერსიტეტი, ბირთვული კვლევის ევროპული ორგანიზაცია (CჶRნ), აიოვას სახელმწიფო უნივერსიტეტი (აშშ), აიოვას უნივერსიტეტი (აშშ), მილანის უნივერსიტეტი, ლაკორუმიის უნივერსიტეტი (ესპანეთი), კიევის ნაციონალური ტექნიკური უნივერსიტეტი და ასე შემდეგ. საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი მონაწილეობს პროექტებში: „ტემპუსი“, „ერასმუს მუნდუსი“ და „ერასმუს+“. ჩვენი უნივერსიტეტი აქტიურადაა ჩართული საერთაშორისო გაცვლით პროგრამებში. ამ მხრივ, სასწავლო დაწესებულებების ფართო სპექტრია წარმოდგენილი. ჩვენს სტუდენტებს, პროფესორ-მასწავლებლებს და ადმინისტრაციულ პერსონალს საშუალება აქვთ განათლება მიიღონ და კვალიფიკაცია აიმაღლონ საუთჰემპტონის, ტრენტოს, ვარშავის, ბუდაპეშტის, დუბლინის, პრაღის ცნობილ უნივერსიტეტებში. გარდა ამისა, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი ამერიკის შეერთებული შტატებისა და საქართველოს უნივერსიტეტებისაგან შემდგარი კონსორციუმის წევრია, ეს გახლავთ საქართველოსა და აშშ-ს შორის 2013 წელს ხელმოწერილი ათასწლეულის გამოწვევის კორპორაციის მეორე კომპაქტის ფარგლებში განხორციელებული პროექტი.
— დღეისათვის ახალგაზრდების დასაქმება ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პრობლემაა. ხომ არ აქვს უნივერსიტეტს რაიმე პროგრამა ამ მიმართულებით საკუთარი კურსდამთავრებულებისათვის?
— პროგრამა არ არსებობს და არც შეიძლება იყოს, თუ არ ჩავთვლით იმას, რომ ჩვენ სასწავლო პროცესი გადაწყობილი გვაქვს ახალ მოდელზე, სადაც სწავლის ბოლო წელი გამიზნულია კონკრეტულ ორგანიზაციებზე, პოტენციურ დამკვეთებზე. მათთან შეთანხმებით ხდება მოდიფიცირება. აქედან გამომდინარე, ჩვენი კურსდამთავრებული საინტერესო ხდება მათთვის. მინდა გითხრათ, რომ კარგ სტუდენტს დასაქმების პრობლემა არ აქვს.
— ხშირად სტუდენტები გამოთქვამენ პრეტენზიას საჭირო სახელმძღვანელოების ქართულ ენაზე არარსებობის გამო. არის თუ არა თქვენთან ეს პრობლემა და თუ ასეა, როგორ აგვარებთ?
— არა, არავითარი პრობლემა არ არის და არც ყოფილა. პედაგოგების გარკვეული დატვირთვა გადადის ახალი წიგნების, ახალი მეთოდოლოგიების შექმნაზე, აქედან გამომდინარე, ჩვენ სრულიად განახლებულ მასალას ვაწვდით სტუდენტებს.
— რას გვეტყვით სტუდენტური თვითმმართველობის შესახებ, აფინანსებს თუ არა უნივერსიტეტი მის საქმიანობას?
— არ აფინანსებს და არც აფინანსებდა. სტუდკავშირი დამოუკიდებელი რგოლია. თუ თქვენ გაინტერესებთ, იღებენ თუ არა გარკვეულ სახსრებს უნივერსიტეტიდან, მოგახსენებთ: უნივერსიტეტში არსებობს სპეციალური დეპარტამენტი, ეს არის ახალგაზრდული დეპარტამენტი, რომელსაც აქვს თავისი ბიუჯეტი, რაც გამიზნულია სხვადასხვა პროექტებისათვის. ცხადდება კონკურსი, კონკურსში გამარჯვებული, ჯგუფი იქნება ეს თუ ინდივიდი, პროექტის მიხედვით ფინანსდება. ეს არის პროექტის განხორციელების ხელშეწყობა.
— გვიამბეთ საუნივერსიტეტო ფონდის საქმიანობის შესახებ, ასეთის არსებობის შემთხვევაში (წარმატებული სტუდენტების წახალისება, სოციალურად დაუცველთა დაფინანსება და ა.შ.).
— მსგავსი ფონდი არსებობდა, რომელიც იყო ცენტრალიზებული. ახლა ფონდი ფაკულტეტებზე ფორმირდება. სხვადასხვა ფაკულტეტს სხვადასხვა ოდენობის თანხა აქვს. ჩვენ ვეხმარებით სოციალურად დაუცველ სტუდენტებს, დახმარება საკმაოდ დიდია.
მოამზადა მაკა ყიფიანმა
|
