2016-02-18 „პირდაპირი ინვესტიცია საქართველოს მომავალში“ 14-მილიონიანი პროექტი მასწავლებელთა და სკოლის დირექტორთა პროფესიული განვითარებისთვის
ლალი ჯელაძე
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრი, „ათასწლეულის განვითარების ფონდი — საქართველოს“ ფინანსური და ტექნიკური მხარდაჭერით, ქვეყნის მასშტაბით, მასწავლებელთა და სკოლის დირექტორთა პროფესიული განვითარების პროექტის განხორციელებას იწყებს.
14 მილიონი აშშ დოლარის ღირებულების პროექტი ათასწლეულის გამოწვევის კორპორაციის (MCC) 140 მილიონი აშშ დოლარის მეორე კომპაქტის ერთ-ერთ კომპონენტს წარმოადგენს და მიზნად ისახავს STEM პროფესიების — საბუნებისმეტყველო, მათემატიკის, საინფორმაციო ტექნოლოგიების, გეოგრაფიისა და ინგლისური ენის VII-XII კლასების მასწავლებელთა, ასევე სკოლის დირექტორთა პროფესიული განვითარების გზით სწავლა-სწავლების ხარისხის გაუმჯობესებას და სკოლის მართვის ხარისხის დახვეწას.
პრემიერ-მინისტრი გიორგი კვირიკაშვილი აცხადებს, რომ ეს არის ამერიკის მხრიდან საქართველოს დახმარების ყველაზე მნიშვნელოვანი პროგრამა, რადგან 140-მილიონიანი გრანტი პირდაპირი ინვესტიციაა საქართველოს მომავალში.
ვიდრე პროექტის კონკრეტულ დეტალებზე გადავალთ, მკითხველს გავაცნობთ რატომ შეირჩა STEM პროფესიები და რატომ ჩადო მილენიუმის კორპორაციამ საქართველოში ამ დარგების განვითარებაში უპრეცედენტო ინვესტიცია. STEM — 21-ე საუკუნეში ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ტერმინი ტექნოლოგიურ, საინჟინრო, საბუნებისმეტყველო დარგებს აერთიანებს. ტექნოლოგიებისა და ინოვაციების ეპოქაში კი მნიშვნელოვანია, ახალგაზრდებმა მაღალი დონის განათლება მიიღონ ტექნიკურ დარგებში. თანამედროვე სამყაროში STEM სპეციალობებზე მოთხოვნა უფრო და უფრო იზრდება, ბბC-ის მიერ ახლახან გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, ელექტრული ინჟინრები, ბიოქიმიკოსები და პროგრამისტები მოთხოვნადი პროფესიების სიაში მოწინავე რიგებს იკავებენ. საინტერესო ინფორმაციას გვაწვდიან, გაერთიანებული სამეფოს მაგალითზე, როგორ განსხვავდება ზოგადად საშუალო ხელფასის მაჩვენებლები ელექტრული ინჟინრის საშუალო ხელფასისგან — 27 195 ევრო/ 43 711 ევრო. მსგავსი ვითარებაა აშშ-ში, სადაც STEM ფაკულტეტების კურსდამთავრებულებზე დიდი მოთხოვნაა. მათ უდიდესი წვლილი შეაქვთ ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებაში. სწორედ ამ მიზნით გადაწყვიტა ათასწლეულის განვითარების ფონდმა საქართველოში SSTEM დარგების განვითარება, მათ შორისაა სან დიეგოს სახელმწიფო უნივერსიტეტთან თანამშრომლობის პროექტიც.
პროექტის პრეზენტაცია სასტუმრო „თბილისი მარიოტში“ გაიმართა, სადაც მხარეებმა ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმი გააფორმეს. ღონისძიებაში მონაწილეობდნენ: საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრი თამარ სანიკიძე, ათასწლეულის გამოწვევის ფონდის აღმასრულებელი დირექტორი მაგდა მაღრაძე, ათასწლეულის გამოწვევის კორპორაციის ვიცე-პრეზიდენტის მოადგილე ფატემ სუმარი და მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრის დირექტორი გიორგი მაჩაბელი.
სკოლის დირექტორთა და მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების პროექტს მაგდა მაღრაძე ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს აქტივობას უწოდებს, რომელსაც ათასწლეულის გამოწვევის ფონდი განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროსთან მჭიდრო თანამშრომლობით ახორციელებს.
„კომპაქტი გახლავთ ხუთწლიანი გრანტი, რომელიც საქართველოს მხარემ 2013 წელს მიიღო.ხუთი წლის განმავლობაში არაერთი მნიშვნელოვანი პროექტი განხორციელდება, რომელიც მიზნად ისახავს საქართველოში STEM დარგებში ადამიანური კაპიტალის განვითარებას. დამეთანხმებით, რომ ადამიანური კაპიტალის განვითარება სკოლიდან იწყება. თუ სკოლაში არ გვექნება მაღალი ხარისხის სწავლა- სწავლების პროცესი, ძალიან რთულია პროფესიონალი კადრის აღზრდა. შესაბამისად, პროექტი მიზნად ისახავს საბუნებისმეტყველო, მათემატიკის, ინგლისური ენის, ისტ-ის მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების შესაძლებლობების შექმნას, ხოლო სკოლის მართვის გაუმჯობესების მიზნით, სკოლის დირექტორთა პროფესიულ განვითარებას.
აღნიშნული პროექტი შესაძლებლობას მოგვცემს, მომავალი ოთხი წლის განმავლობაში, არაერთი მნიშვნელოვანი ტრენინგი და აქტივობა ჩავატაროთ, რაც ჩვენს პედაგოგებს პროფესიულ განვითარებაში დაეხმარება.
მადლობა მინდა გადავუხადო ათასწლეულის გამოწვევის კორპორაციას, ამერიკის მთავრობას და ამერიკელ ხალხს იმ მხარდაჭერისთვის, რომელსაც საქართველოს სთავაზობენ. ისინი ჩვენი მნიშვნელოვანი სტრატეგიული პარტნიორები არიან“.
პროექტის მიზნის — STEM პროფესიების მასწავლებელთა, ასევე სკოლის დირექტორთა პროფესიული განვითარების გზით სწავლა-სწავლების ხარისხის გაუმჯობესება და სკოლის მართვის ხარისხის დახვეწა — მისაღწევად, ზემოაღნიშნულ საგნებში გადამზადდება 20 ათასამდე მასწავლებელი და ყველა საჯარო სკოლის დირექტორი, გარდა ამისა, მომზადდება სკოლის ბაზაზე პროფესიული განვითარების 2000-ზე მეტი ფასილიტატორი. აღნიშნული ღონისძიებები ხელს შეუწყობს ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლებში უწყვეტი პროფესიული განვითარების ეფექტიანი სისტემის დანერგვას, ასევე მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრის შესაძლებლობების ზრდას, სატრენინგო მასალებისა და საჭირო რესურსის შექმნას. პროექტი 2016 წლის იანვარში დაიწყო და 2019 წლის ზაფხულში დასრულდება.
პროექტით გათვალისწინებულ აქტივობებში განხორციელებული ინვესტიცია ხელს შეუწყობს მასწავლებლებს, ჩაერთონ საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების სქემაში. შედეგად, ისინი საჭირო კრედიტების დაგროვებას და მომდევნო საფეხურზე გადანაცვლებას შეძლებენ, რაც მათ ხელფასებზე აისახება.
თამარ სანიკიძე: „კომპონენტი, რომელიც დღეს ოფიციალურად გაფორმდება, ხელს შეუწყობს მასწავლებელთა გადამზადებას, და დირექტორთა პროფესიულ განვითარებას. რა თქმა უნდა, მასწავლებელს გადამზადება, კვალიფიკაციის ამაღლება მუდმივად ესაჭიროება და მნიშვნელოვანია, რომ ის ამ საქმეში მარტო არ იყოს და ჰქონდეს შესაბამისი მხარდაჭერა სახელმწიფოსა და პარტნიორების მხრიდან, რაც დღეისათვის სახეზეა და ძალიან სასიხარულოა. ქვეყანა ახორციელებს რეფორმას, რომელმაც მთლიანად უნდა შეცვალოს პედაგოგიური განათლების, მისი განვითარების, შეფასების აქამდე არსებული გზები. ძალიან მნიშვნელოვანია, ამ პროცესში გყავდეს ისეთი გამოცდილი პარტნიორი, როგორიც ათასწლეულის გამოწვევის ფონდია. შესაბამისად, აქედანვე შეიძლება ითქვას, რომ პროგრამა წარმატებული იქნება. ამ წარმატებაში ძალიან მნიშვნელოვანი როლი უჭირავს პროგრამის უშუალო განმახორციელებელს — „მასწავლებელთა სახლს“, რომელმაც უკვე კოლოსალური სამუშაო შეასრულა იმისთვის, რომ მოსამზადებელი ეტაპები წარმატებით დასრულებულიყო.
ეს არის ერთ-ერთი სახელმწიფო პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც, მასწავლებლები შეძლებენ დააგროვონ კრედიტები, რაც იმას ნიშნავს, რომ პროგრამა მათ შემდეგ კარიერულ საფეხურზე გადასვლაში დაეხმარება, სადაც უკეთესი ხელფასი ელოდებათ. ამიტომ, რა კუთხითაც არ უნდა შევხედოთ ამ პროექტს, ყოველმხრივ მნიშვნელოვანი, საინტერესო და, უფრო მეტიც, გადაუდებელია. რაც შეიძლება მოკლე დროში უნდა დავძლიოთ ის ხარვეზები, რაც სისტემაში ამ კუთხით გვაქვს და გავაუმჯობესოთ მოსწავლეთა სასწავლო შედეგები.
წარმატებას ვუსურვებ პროგრამაში ჩართულ ყველა ადამიანს, დაწყებული სამინისტროს თანამშრომლით და დამთავრებული პედაგოგებით. კიდევ ერთხელ დიდი მადლობა დონორ ორგანიზაციას, ჩვენს პარტნიორებს, დამფინანსებლებს იმისთვის, რომ ფეხდაფეხ მოგვყვებიან რეფორმის გზაზე. წარმატებას ვუსურვებ ყველას.“
ცენტრის დირექტორი გიორგი მაჩაბელი კი მიიჩნევს, რომ პროექტი იმითაც მნიშვნელოვანია, რომ „ხელს შეუწყობს საქართველოს განათლების სისტემასა და სკოლის სისტემაში სწავლა-სწავლების ხარისხის გაუმჯობესებას, ასევე, ცენტრის შესაძლებლობების განვითარებასაც (რადგან ცენტრი პროექტის ძირითადი განმახორციელებელი ორგანიზაციაა), მათ შორის, სისტემაში დასაქმებული პედაგოგებისა და მენეჯერებისათვის პროფესიული განვითარების კურსების შეთავაზებით“.
რა კომპონენტებისგან შედგება პროექტი, რა ეტაპებს გაივლიან მასწავლებლები, როგორი იქნება ტრენინგმოდულები და როგორ აპირებს სახელმწიფო აღნიშნული პრობლემის გადაჭრას — ამ საკითხების ირგვლივ საუბრობს მასწავლებელთა და სკოლის დირექტორთა პროფესიული განვითარების პროგრამის მენეჯერი ირინა აბულაძე:
— მოგეხსენებათ, ეს პროექტი საქართველოსა და ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობების მიერ 2013 წელს გაფორმებული შეთანხმების, ე.წ. 140-მილიონიანი კომპაქტის ერთ-ერთი კომპონენტია, რომელიც გულისხმობს საქართველოს განათლების სისტემის მხარდაჭერას სწორედ ამ მიმართულებებით — როგორც ზოგადი განათლების, ისე პროფესიული და უმაღლესი განათლების სფეროებში. ყველაზე დიდი აქცენტი გადატანილია ზუსტი და საბუნებისმეტყველო, ტექნიკური სფეროების განვითარებაზე. ზოგადი განათლების ხარისხის გაუმჯობესება, პირველ რიგში, მოსწავლეთა მიღწევებზე უნდა აისახოს. შესაბამისად, სწორედ ამიტომ იგეგმება როგორც ამ მიმართულებების მასწავლებლების, ასევე დირექტორებისა და სკოლის ბაზაზე არსებული ფასილიტატორების პროფესიული განვითარება — მასწავლებლების, რომლებიც თავიანთ კოლეგებს ეხმარებიან განვითარებაში.
— რატომ იწყება მასწავლებლების გადამზადება მეშვიდე კლასიდან და არა უფრო დაბალი კლასებიდან?
— ეროვნული სასწავლო გეგმა ეროვნული დოკუმენტია, რომელიც განსაზღვრავს რომელ კლასში რა საგანი უნდა ისწავლებოდეს და რა შედეგებზე უნდა გავიდეს მოსწავლე. სასწავლო გეგმის მიხედვით, მეცნიერებების სწავლება, ძირითადად, მეშვიდე კლასიდან იწყება. მოგეხსენებათ, რომ პირველი საფეხური პირველი-მეექვსე კლასებია, სადაც ჯერ უნარების განვითარებით ვიწყებთ, შემდეგ ნელ-ნელა გადავდივართ საგანზე. პროექტის შემუშავებისთვის, 2013 წელს, უცხოური, კერძოდ, გერმანული საკონსულტაციო კომპანია იყო დაქირავებული, რომელმაც პროექტის დიზაინზე იმუშავა. რა თქმა უნდა, ის გამოცდილებაც გავიზიარეთ, რაც ქვეყანაში არსებობს. ყველაზე კარგი გამოცდილება ჯიპრაიდის პროექტია, რომელიც უკვე რამდენიმე წელია USAID-ის დაფინანსებით ხორციელდება დაწყებითი განათლების მიმართულებით. პროგრამა საქართველოში მათემატიკისა და წიგნიერების განვითარებას ემსახურება, ანუ ეს ინტერვენცია უკვე დაწყებულია. პილოტირების ეტაპი დასრულებულია და შედეგებიც სახეზეა. ამიტომ, ლოგიკური ბმა რომ ყოფილიყო, და ვინაიდან, ძირითადად, ეს საგნები მეშვიდე კლასიდან შედის სასწავლო პროგრამაში (მაგალითად, მეცნიერებები), შედეგების გაუმჯობესების მიზნით, მნიშვნელოვნად მიიჩნიეს, ფოკუსირებულად მეშვიდე-მეთორმეტე კლასების, ანუ საბაზო-საშუალო საფეხურის მასწავლებლების დახმარება.
— იქონია თუ არა გავლენა ამ მიმართულებების არჩევანზე მასწავლებლების სასერტიფიკაციო გამოცდების ცუდმა შედეგებმა და ასევე, საერთაშორისო კვლევების მიერ გამოვლენილმა მოსწავლეთა არასახარბიელო მაჩვენებლებმა?
— საერთაშორისო შეფასებები ნამდვილად არის ჩვენთვის ერთ-ერთი ინდიკატორი, თუ სად ვიმყოფებით მოსწავლეთა აკადემიური მიღწევებით, საერთაშორისო ჭრილში. მოგეხსენებათ, შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრი უზრუნველყოფს მსგავსი შეფასებების ჩატარებას. შედეგები ნამდვილად აჩვენებს, რომ მოსწავლეთა მაჩვენებლები საშუალოზე დაბალია. თუმცა, ისიც უნდა ვთქვათ, რომ დინამიკა, ნელ-ნელა, გაუმჯობესებისკენ მიდის, მაგრამ ეს არ არის გაუმჯობესების ის ტემპი, რასაც ვისურვებდით. აღსანიშნავია ისიც, რომ ამ კომპაქტის ფარგლებში, შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრი, ასევე, ახორციელებს ერთ-ერთ კომპონენტს ტექნიკური, ზუსტი და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების მიმართულებით, სადაც უფრო გაძლიერებული იქნება ადგილობრივი შეფასებებიც, რომ ეტაპობრივად ვნახოთ, სამ-ოთხ წელიწადში, როგორ უმჯობესდება ჩვენი მოსწავლეების მიღწევები.
რაც შეეხება სასერტიფიკაციო გამოცდებს, ერთი ხელის მოსმით ვერ ვიტყვით, რომ სავალალო შედეგები გვაქვს. ორი წლის წინ მედია აქტიურად აშუქებდა, რომ ფიზიკის პედაგოგების მხოლოდ სამმა პროცენტმა შეძლო მინიმალური ზღვრის გადალახვა, მაგრამ გასულ წელს სურათი რადიკალურად შეიცვალა — დაახლოებით, 30-მა პროცენტმა გამოცდა წარმატებით ჩააბარა. ერთი რამ ცხადია, მასწავლებელს, პროფესიული განვითარების მიმართულებით, ჩვენი მხარდაჭერა სჭირდება, რომ თეორიული ცოდნა, რეალურად, პრაქტიკაში განახორციელოს.
— ჩართულია თუ არა ამ პროექტში ყველა მოქმედი პედაგოგი, მათ შორის არაქართულენოვანი მასწავლებლები და რეალურად როდის დაიწყება ტრენინგები?
— რასაკვირველია, პროექტი STEM პროფესიების ყველა მოქმედი მასწავლებლისთვისაა განკუთვნილი, სხვა საგნების მიმართულებით კი მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი აგრძელებს მუშაობას. უცხოელი კონსულტანტები, რომლებიც ამ პროექტისთვის არიან მოწვეული, ზოგადად, კონსულტირებას გაგვიწევენ ცენტრის უფრო ეფექტურად მუშაობაში. აქედან გამომდინარე, მასწავლებლებისთვის ყველა საგანში გავაგრძელებთ ტრენინგებს. ამ კონკრეტული პროექტის სამიზნე ჯგუფი კი, როგორც მოგახსენეთ, ზუსტი და საბუნებისმეტყველო, ინგლისურისა და გეოგრაფიის მასწავლებლები არიან.
რაც შეეხება არაქართულენოვან მასწავლებლებს, ბუნებრივია, ყველა არაქართულენოვანი სკოლა იქნება ჩართული პროექტში და მათთვის — როგორც მასწავლებლებისთვის, ისე დირექტორებისთვის — მასალები მათ მშობლიურ ენაზე გადაითარგმნება. ტრენინგების დროს, სადაც ამის საჭიროება იქნება, გამოვიყენებთ ბილინგვურ — ორენოვან — მიდგომას.
ტრენინგ-მოდულები რამდენიმეეტაპიანია. პირველ ეტაპზე დავიწყებთ პროფესიული უნარებით და შემდეგ საგნობრივ უნარებზე გადავალთ — საფეხურეობრივი დაფარვა იქნება ისევე, როგორც დირექტორების შემთხვევაშია.
თუმცა, მოდულები, რომლებსაც პროექტი მასწავლებლებს შესთავაზებს, მაქსიმალურად ინტერაქტიული იქნება, რადგან პროფესიული განვითარების გამჭოლი თემა მოსწავლეზე ორიენტირებული საგაკვეთილო პროცესია. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ჩვენი მთავარი ფოკუსი მოსწავლეა. მასწავლებელს იმაში უნდა დავეხმაროთ, რომ მოსწავლისთვის საინტერესო გაკვეთილი ჩაატაროს. ძალიან რთული მისიაა, მაგრამ ვფიქრობ, დაძლევადი და თან აუცილებელი.
სავარაუდოდ, ტრენინგები სექტემბრიდან დაიწყება და 2019 წლის ზაფხულამდე გასტანს.
— როგორ მოხდება საჯარო სკოლების დირექტორების პროფესიული განვითარება?
— უკვე ორი წელია, რაც ცენტრი, დირექტორების პროფესიული განვითარების მიმართულებით, სხვადასხვა ტრენინგ-მოდულებს, კონფერენციებსა და ვორქშოპებს ახორციელებს, მაგრამ ამ პროექტის თავისებურება უფრო ჰოლისტიკური მიდგომაა, ანუ საჭიროებების შესწავლის შემდეგ, პროფესიული განვითარებისთვის უფრო სისტემური გზის დაგეგმვა. მომავალი ორი წლის განმავლობაში, დირექტორებს ჩაუტარდებათ ინტენსიური წვრთნა სხვადასხვა მიმართულებით, დაწყებული ფინანსურ-ადამიანური რესურსების მართვით და დამთავრებული დირექტორის, როგორც სასწავლო პროცესის ხელმძღვანელის გადამზადებით. არაერთხელ დავრწმუნდით, რომ დირექტორი მენეჯერია, მაგრამ ის ჩვეულებრივი ორგანიზაციის მენეჯერი არ არის, სასწავლო ორგანიზაციის მენეჯერია და, შესაბამისად, იმისთვის, რომ მოსწავლეზე ორიენტირებული სასწავლო გარემოს შექმნა უზრუნველყოს (ფიზიკური მოწყობით დაწყებული, გაკვეთილის და მასწავლებლის ხელშეწყობით დასრულებული), თავად კარგად უნდა ერკვეოდეს თანამედროვე მიდგომებსა და პედაგოგიკის საკითხებში. აუცილებლად უნდა იცოდეს, რას ნიშნავს კარგი სასწავლო პროცესი. შესაბამისად, ეს გადამზადება საფეხურეობრივად წარიმართება. იმისთვის, რომ დირექტორები სასწავლო პროცესს არ მოვაცდინოთ, მაქსიმალურად უზრუნველვყოფთ იმას, რომ კურსები, ძირითადად, არდადეგების პერიოდში შევთავაზოთ, რაც მთავარია — სკოლებთან ახლოს. დაახლოებით, 6-ზე მეტი წერტილი იქნება, სადაც დირექტორები დაჯგუფდებიან, ახლომდებარე სკოლების მიხედვით. ვფიქრობთ, ამით მაქსიმალურად შევუწყობთ ხელს დირექტორების ადგილებზე დარჩენას.
— ვინ იქნებიან ტრენერები?
— უახლოესი ორი კვირის განმავლობაში, გამოვაცხადებთ ტრენერთა შესარჩევ კონკურსს. მართალია, ცენტრს საკმაო რაოდენობის ტრენერები ჰყავს, რომლებთანაც დიდი ხანია თანამშრომლობს, მაგრამ, რადგან, ასე ვთქვათ, უფრო მაღალ სტანდარტზე გადავდივართ, სადაც ხარისხს მეტი ყურადღება მიექცევა. შესაბამისად, ტრენერთა კონტინგენტსაც უნდა გადავხედოთ და გადავამზადოთ. ტრენინგ-მოდულების შექმნასა და ჩატარებაში უცხოელი კონსულტანტები გაგვიწევენ დახმარებას. მსურველებზე შეზღუდვა არ გვექნება. ტრენერთა მომზადების ორ მიმართულებაზე ვფიქრობთ: ერთი — უკვე გამოცდილი ტრენერების გადამზადება; მეორე — ახალი ტრენერების მომზადება.
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრის გარდა, ტრენერებთან შეიძლება სხვა პროვაიდერებმაც ითანამშრომლონ. ტრენერობის მსურველები, რომლებსაც არ აქვთ გამოცდილება ან ნაკლები გამოცდილება აქვთ, მომზადების უფრო გრძელ გზას გაივლიან; ისინი კი, ვისაც ცენტრთან ან სხვა საერთაშორისო თუ ადგილობრივ პროვაიდერთან თანამშრომლობის გამოცდილება აქვთ — უფრო მოკლე გზას. თუმცა, ყველა მათგანი გაივლის შერჩევას, გადარჩევას და გადამზადებას.
— მოხდება თუ არა პროცესების მონიტორინგი და როგორ?
— პირველ ეტაპზე, მასწავლებლები გაივლიან ზოგადი პროფესიული განვითარების კურსს, თანამედროვე მიდგომებისა და სტრატეგიების შესახებ, რომელსაც აუცილებლად ექნება შესაბამისი საგნობრივი სპეციფიკის საკითხავი მასალა, სავარჯიშოები თუ სხვადასხვა სახის დამხმარე ლიტერატურა. ამის შემდგომ, მასწავლებლები დაბრუნდებიან საგაკვეთილო წიაღში. ჩვენ მონიტორინგს კი არ გავუწევთ, შეიძლება ითქვას, რომ ფეხდაფეხ მივყვებით საკლასო ოთახში, რათა ვნახოთ, რა და როგორ გადაიტანეს მათ სასწავლო პროცესში, ანუ ტრენინგები თუ სხვადასხვა პროფესიული განვითარების კურსები, რეალურად, როგორ აისახა მათ პრაქტიკაზე. მთავარი სწორედ ეს არის. ტრენინგი და კონფერენცია კარგია, მაგრამ მნიშვნელოვანია, რომ კლასში, ადგილზე შეიცვალოს რამე. ასეთი კვლევის საფუძველზე, დავგეგმავთ შემდგომ ინტერვენციას, რომელიც შეიძლება თვეში ერთხელ ან სამ თვეში ერთხელ განხორციელდეს, სასწავლო ვორქშოპების ან სემინარების სახით. ესეც რეგიონული პრინციპით მოხდება.
|