2016-10-06
სკოლამ ბავშვს ცნობისმოყვარეობა უნდა გაუღვიძოს
განათლების სისტემაში მიმდინარე პროცესებსა და
დაგეგმილ სიახლეებზე საუბრობს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრი ალექსანდრე ჯეჯელავა
— თუკი პედაგოგებს, რომლებიც ვერ ჩააბარებენ გამოცდებს და დადასტურებულად გვეცოდინება, რომ მათ კვალიფიკაციური უნარ-ჩვევების ზღვარი ვერ გადალახეს, სკოლის დატოვების საფრთხე არ ემუქრებათ, როგორი იქნება მშობლების რეაქცია, როდესაც გაიგებენ, რომ მასწავლებელმა ვერ ჩააბარა გამოცდა და მიუხედავად იმისა, რომ არ აქვს სათანადო კვალიფიკაცია, მაინც ასწავლის?
— ვისაც თუნდაც ერთი წიგნი წაუკითხავს შეფასებაზე, ყველამ იცის, რომ ნებისმიერი გამოცდა, რომელიც აპლიკანტთა 80 პროცენტს ჭრის, არ ვარგა. ეს ძალიან მარტივია. ყველა შეფასების სისტემის პირველ გვერდზე წერია, რომ თანამშრომლების შეფასებაა ეს თუ კომპანიების, მასწავლებლების თუ ექიმების, ნებისმიერი შეფასება, რომლითაც აღმოჩნდება, მაგალითად, რომ ჟურნალისტების 80 პროცენტი არ ვარგა, არ არის სანდო. შესაბამისად ჩვენ ვამბობთ არა იმას, რომ მასწავლებელი არ უნდა შეფასდეს, რა თქმა უნდა, შეფასება გაგრძელდება, მაგრამ თვითონ გადალახვის პრინციპი და ბარიერი უნდა გადაიხედოს. თან ძალიან მნიშვნელოვანია, რას ვაპირებთ შემდეგ, ამაზე არასდროს საუბრობენ. ვთქვათ, სამწუხაროდ, აღმოჩნდა, რომ პედაგოგების 80-მა პროცენტმა ვერ გადალახა ის ჩვენი მითიური ბარიერი, რომელიც, ვამტკიცებ, რომ არ არის საჭირო, მერე ვუშვებთ ამ 80 პროცენტს?
ბევრმა პედაგოგმა უკვე ჩააბარა, მაგრამ ეს პროცენტი პედაგოგთა საერთო რაოდენობიდან კი არ იანგარიშება, არამედ დარჩენილთა რაოდენობიდან. თანდათან სულ უფრო ცუდი პროცენტული მაჩვენებელი გვექნება. ბოლოს, ორნი რომ დარჩებიან და ვერც ერთი რომ ვერ ჩააბარებს, 100-პროცენტიანი ჩაჭრა გვექნება. ჩვენ ვამბობთ, რომ ამ ორმა სამსახური მხოლოდ მას შემდეგ უნდა დატოვოს, როცა დარწმუნებული ვიქნებით, რომ შევეცადეთ მათთვის გვესწავლებინა. თუ ამ კომპონენტს ამოვაცლით, ეს ჩვეულებრივი სადამსჯელო სისტემა იქნება.
— ექვსჯერ თუ ვერ ჩააბარებს მასწავლებელი, ამ შემთხვევაშიც?
— თუ ჩვენ ვაპირებთ, რომ 40 000 მასწავლებელი ჩავანაცვლოთ, ეს ტექნიკურად შეუძლებელია, იმიტომ რომ, არ გვყავს 40 000 მასწავლებელი იმ სოფლებში, სადაც ჩასანაცვლებელია. თუ არ გვყავს ახალი, ძველი უნდა განვავითაროთ, ეს წერია ნებისმიერი მენეჯერული სისტემის პირველ გვერდზე.
შეცდომაა სწორედ ის, რომ განვითარება დაიწყო მაშინ, როცა მასწავლებელი ექვსჯერ ვერ ჩააბარებს. უნდა დაიწყო განვითარებით და არა გამოცდებით. ჩვენ ვამბობთ, რომ ძალიან კარგი მასწავლებლები გვყავს, მათ შეუძლიათ ნებისმიერი ბარიერის გადალახვა და პირადად მე გაძლევთ პირობას, რომ ეს ბარიერი გადალახული იქნება. წარმოიდგინეთ თქვენი საკუთარი რეაქცია, როდესაც გეუბნებიან, რომ ეს რაღაც უნდა ჩააბარო. შენ გებადება კითხვა — მომამზადებთ? გეუბნებიან — არა, მომზადების საშუალება, სამწუხაროდ, არ გვაქვს, მაგრამ ახლა ჩააბარე, ჩაგჭრით და წინ დაგიდებთ შედეგს, რომ ჩაჭრილი ხარ.
— ამბობდნენ, რომ ტესტები არ იყო კარგი
— ვერ ვიტყვი, რომ ტესტები იყო რთული, არ ვარგოდა მთლიანი სისტემა, რომელმაც ჯერ გამოცდა დაგეგმა, მერე — სწავლება. ეს სისტემა შესაცვლელია.
— პრიორიტეტული გამოწვევები, რომლებიც დღეს განათლების სისტემაშია
— მთავარ გამოწვევაზე უკვე ვისაუბრეთ. ეს გამოწვევა ხომ მნიშვნელოვანია, მაგრამ ამაზე უარესი გამოწვევაც გვაქვს — სკოლა რასაც და როგორც ასწავლის, ის არ უნდათ და არ სჭირდებათ ბავშვებს, ანუ მოთხოვნა-მიწოდება ერთმანეთსაა აცდენილი. ბავშვებს ეუბნებიან, მაგალითად, რომ ახლა გეტყვით სამხრეთ ურალში რა სასარგებლო წიაღისეული მოიპოვება. ამაზე მუშაობს სწორედ საძიებო სისტემა გoogle, რომ ბუნებრივი შეკითხვები გაიგონოს, მათ შორის ლაპარაკი — როგორც მე გისვამთ შეკითხვას ან თქვენ — მე, ასევე დაუსვამთ გoogle-ს, მთავარია, შეკითხვის დასმის მოტივი გქონდეთ. აი, სად შემოდის სკოლა — ბავშვს უნდა გაუღვიძოს ცნობისმოყვარეობა. „ვეფხისტყაოსნის“ საზეპიროებით კი არ შეაჯავრონ ქართული ლიტერატურა, არამედ შეაყვარონ პროცესი და უთხრან, ნახე, რა საინტერესოა და მოდი, გoogle-ს ვკითხოთ.
ფინეთში სკოლა იცით როგორ მუშაობს, შედის მასწავლებელი და ეუბნება მოსწავლეებს: ბავშვებო, დღეს ჩვენ მოთხოვნა-მიწოდებას უნდა გავეცნოთ და აბა, ვინ რა ინფორმაციას მოიპოვებს, ვინ გააკეთებს კარგ პრეზენტაციას. სკოლა, სადაც მასწავლებელი ქადაგებს და ჩვენ თავს ვუქნევთ, მერხზე ხელებდაწყობილი, წავიდა და აღარ დაბრუნდება.
რა თქმა უნდა, ქართულ სკოლას ქართული მოდელი ერგება. ჩვენ გამოკვლეული გვაქვს, რომ ყველა მცდელობა, გნებავთ ტელევიზიაში, გნებავთ სკოლაში, გადმოეღოთ რამე უცხოურის კოპირებით, ჩავარდა და ჩავარდება ამის გაკეთების ყველა შემდგომი მცდელობაც. ამის მეთოდი არის კვლევა, უნდა იკვლიო, რასაც აკეთებ, მერე რაც სიახლესაც გადმოიტან, იმის შედეგი უნდა იკვლიო და ასე, ფრთხილად, ნელ-ნელა წახვალ წინ.
— წიგნიერების საერთაშორისო კვლევამ აჩვენა, რომ ძალიან ცუდი შედეგი აქვს საჯარო სკოლების 35%-ს და კერძო სკოლების მხოლოდ 9%-ს. ამ ფონზე, ჩანს რომ კერძო სკოლის სტანდარტიზებული ტესტების სახელმძღვანელოები, პროგრამები უკეთესია. რატომ ვერევით მაშინ კერძო სკოლების საქმიანობაში, თუ ისინი უკეთეს შედეგებს აჩვენებენ, ვიდრე საჯარო სკოლები?
— კერძო სკოლებში ავტომატურად ხვდებიან უფრო შეძლებული ოჯახის შვილები, ვისაც ინტერნეტზე წვდომაც მეტი აქვთ, გoogle-ისთვის შეკითხვის დასმის მეტი შანსი აქვთ, წიგნიც მეტი აქვთ და რეპეტიტორიც მეტი ჰყავთ, ანუ კვლევის ეს სეგმენტი ავტომატურად უკვე შერჩეულია მოძლიერებული ბავშვებისგან. კერძო სკოლაში ხვდება ადამიანი, ვისი მშობელიც მიხვდა, რომ უნდა დაახარჯოს ფული შვილის განათლებას და თუ მიხვდა სკოლის შერჩევას, სახლშიც მიხვედრილია და იქაც ეხმარება. მთელ მსოფლიოში კერძო სკოლები, ნახავდით ალბათ ამერიკის კვლევებსაც, რიგით მაღალ შედეგებს აჩვენებენ. ცხადია, ეს სხვა ქვეყნებშიც ასეა.
— კერძო სკოლებში უკეთესი სურათი პროგრამის ხარჯზეა? უკეთესი პროგრამები აქვთ?
— რა თქმა უნდა, პროგრამის ხარჯზეც. ჩვენთანაც კერძო სკოლები გაცილებით თავისუფლად უდგებიან პროგრამას, ვიდრე საჯარო სკოლები. კერძო სკოლას თავისუფლების ხარისხი გაცილებით მაღალი აქვს, ვიდრე საჯაროს. ის კვლევა, რომელსაც თქვენ ჩაუღრმავდით, რას იკვლევს? ნასწავლის დამახსოვრებას კი არ იკვლევს, წაკითხულის შინაარსს, ჩვენი სკოლა კი არ ასწავლის არანაირ წაკითხულის შინაარსს. წელს ეროვნულ გამოცდაზე მოვიდა წასაკითხი მონაკვეთი „დათა თუთაშხიადან“, რომელიც პროგრამაში საერთოდ არ არის. აბიტურიენტს უნდა წაეკითხა უცნობი ტექსტი და გაეაზრებინა. ათასი სერიოზული პრეტენზია მივიღე, როგორ შეიძლება, რაც არ გისწავლებიათ, იმას რომ გვაკითხებთ. ანუ ჩვენი სკოლა მიმართულია იმაზე, რომ რაც აქამდე არ წაგიკითხავს, არც წაიკითხო. ეს აუცილებლად უნდა შევცვალოთ.
— სკოლების ოპტიმიზაციაზე თუ ფიქრობს სამინისტრო? საქართველოში, ერთ მასწავლებელზე, საშუალოდ, 8 მოსწავლე მოდის, ევროპაში, საშუალოდ — 11, თურქეთში — 20. თურქეთი გაცილებით წინ არის ჩვენზე. ხომ არ ჯობია სამინისტრომ სკოლების ოპტიმიზაციის საკითხი დააყენოს?
— თუ სამინისტრო გადაწყვეტს, რომ სოფლების დაცლას შეუწყოს ხელი, მაშინ კარგი აზრი იქნება სკოლების ოპტიმიზაცია და დახურვა. ჩვენ გვაქვს ბევრი ქვეყნის გამოცდილება, ვინც გააერთიანა სოფლის სკოლები, მათ შორის ჩვენთანაც მიდიოდა ერთი ათი წლის წინ ეს პროცესი და მივიღეთ სოფლების მასობრივი დაცლა იმიტომ, რომ როგორც კი სოფელში არ არის სკოლა და ბავშვმა უნდა იაროს კილომეტრები, სოფელი იცლება.
— რა არის ცუდი სოფლის დაცლაში, თუკი ეს უკეთესი ცხოვრებისთვის კეთდება?
— ამაზე კომენტარს არ გავაკეთებ, ამ შემთხვევაში, საქართველოს შენარჩუნებაზეა საუბარი.
— იმავე წიგნიერების კვლევის მიხედვით, ძალიან ცუდი შედეგი აქვთ სოფლის სკოლების 44%-ს და ქალაქის სკოლების 26%-ს, ანუ სკოლების გამსხვილება ცუდი არ არის. რაც უფრო დიდია სკოლა, ურბანულ ადგილას, რაც უფრო ბევრი ბავშვია, მით უფრო კარგ შედეგს აჩვენებს.
— ფუნდამენტურად არასწორი დასკვნა გაქვთ ისევ. მიზეზი სხვა რამეშია, ქალაქის სკოლაში ქალაქელი მშობლების შვილები არიან, რომლებსაც სახლში აქვთ სწრაფი ინტერნეტი, სხვა საშუალებები და შესაძლებლობა. მსხვილ ქალაქებში უფრო მაღალია ყველაფერზე წვდომა, ფულიც მეტი აქვთ და სხვ.
— თქვენ ახსენეთ, რომ არ გვყავს პედაგოგების საკმარისი რაოდენობა იმისთვის, რომ ჩავანაცვლოთ ისინი, ვინც კვალიფიკაციას ვერ დაადასტურეს გამოცდებით. იმ 1000 პედაგოგს, რომლებმაც ჩააბარეს გამოცდები, მაგრამ დღეს არ არიან განაწილებული სკოლებში, არ უნდა მიეცეთ შანსი? იქნებ უკეთესები არიან, იქნებ ასწავლიან სწორედ იმ მეთოდით, თუნდაც, რომელიც გoogle-ისთვის კითხვის დასმის საშუალებას იძლევა?
— საგნის ცოდნასა და პედაგოგობას შორის კავშირი ძალიან დაბალია. თქვენ თუ იტყვით, რომ ადამიანი, რომელმაც იცის, მაგალითად, ქიმია, მისაშვებია ბავშვთან, ეს მცდარი დასკვნაა და ის გამოცდაც, რომელმაც პედაგოგს, რომელმაც იცის ფიზიკა, სერტიფიცირებული უწოდა, მცდარია, ეს სისტემაა მცდარი.
— გამოდის, რომ დღეს ასეთი არჩევანი გვაქვს — ან საგნის ცოდნა, ან პედაგოგიური მიდგომა?
— დაახლოებით ახლოს მივედით. მოკლედ, ადამიანი უნდა აღვზარდოთ, რომელსაც ექნება შანსი, ისწავლოს რაღაც. რომელია პირველი? რა თქმა უნდა, ორივე. სადაც გვაქვს არჩევანი, მაგალითად, ქალაქის სკოლებში, რომლებიც თქვენ ახსენეთ, რეალურად შემომავალი მასწავლებელი გვყავს და არის არჩევანი შრომის ბაზარზე, ეს ჩანაცვლება მიდის. ქალაქის სკოლები უშვებენ მასწავლებლებს და იყვანენ ახლებს, პროცესი მიდის და, დაახლოებით, 3-5%-იანი დინება მიმდინარეობს, რაც აბსოლუტურად ნორმალურია. სადაც არ არის შემომავალი მასწავლებელი, მაგალითად, სოფელ ნაბეღლავში, იქ, ბუნებრივია, საქმე უფრო რთულადაა. შესაბამისად, ეს აისახება შედეგებზე.
ლაპარაკია იმაზე, რომ ბევრგან არ გვაქვს არჩევანი, საგნის ცოდნა ავირჩიოთ თუ პედაგოგიური მიდგომა — ჩემი შვილი იმ ადამიანს ჩავაბარო, ვინც ვიცი, რომ ბავშვებთან კარგად ამყარებს ურთიერთობას და უმაღლებს მოტივაციას თუ იმ ადამიანს, რომელმაც კარგად იცის ფიზიკა. თუ გვყავს ისეთი მასწავლებელი, რომელიც ორივეს ითავსებს, რა თქმა უნდა, საუკეთესოა.
— როცა ამ ათას მასწავლებელს გამოცდას ვაბარებინებდით, რატომ გამოვუტანეთ ვერდიქტი — კი, ბატონო, ჩააბარე გამოცდა, მაგრამ შენ პედაგოგიკა მაინც არ გეცოდინება.
— იმიტომ რომ, მცდარი სისტემა გავაკეთეთ. ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ მნიშვნელოვანია საგნის ცოდნა.
— ანუ ყველაფერს ხაზი უნდა გადავუსვათ?
— ყველაფერს არა, მხოლოდ იმას, რაც მცდარი იყო.
— აუცილებლად უნდა გკითხოთ ტექნოლოგიურ უნივერსიტეტზე. ტაილანდში არსებობდა ასეთი კონცეპტი, რომ მეფე ჩუქნიდა თავის ცუდ ქვეშევრდომს სპილოს იმ გათვლით, რომ ის მეფისგან საჩუქარს ვერ უარყოფდა და შენახვა იმდენად ძვირი დაუჯდებოდა, გაკოტრდებოდა. მსგავს რამესთან ხომ არ გვაქვს საქმე 60 000-სტუდენტიანი უნივერსიტეტის შემთხვევაში? საქართველოში 180 000 სტუდენტია, ანუ ყოველი მესამე სტუდენტი იქ უნდა სწავლობდეს, რაც ავტომატურად გამორიცხავს ამ უნივერსიტეტის ელიტურობას. დავუშვათ, უცხოელი სტუდენტებითაც რომ შევავსოთ ეს კვოტა, პროფესორების პრობლემაა — 69 000 პროფესორია, მაგალითად, მჳT-ში (მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიურ უნივერსიტეტში) 9 ბავშვზე ერთი პროფესორი მოდის და ჩვენთან რომ 10 ბავშვზე 1 პროფესორი მოდიოდეს, გამოდის, რომ 6 000 პროფესორი გვჭირდება. კარგი კომპიუტერული მეცნიერებების აკადემიური კომპეტენციის მქონე პროფესორი, მაგალითად, გვყავს 30. თუ ჩამოვიყვანთ ამ პროფესორებს და, მინიმუმ, 2 000 ევროს გადაუხდი (მინიმალური ანაზღაურება, რაც უცხოელ პროფესორს შეიძლება გადაუხადო), გამოდის, რომ სამინისტროს ბიუჯეტის თითქმის 20% მარტო სახელფასო ბიუჯეტს დასჭირდება.
— არ ვიცი, რატომ ადარებთ მასაჩუსეტს, რომელიც მსოფლიოში ყველაზე ელიტარულია და ძვირი. მოდი, შეადარეთ ჩვენს რეგიონში უნივერსიტეტებს და იქაური პროპორციები ნახეთ — სინგაპური, ტაილანდი, ჩინეთი ან სხვ. ჩვენ გარშემო, სადღაც 1000-კილომეტრიან რადიუსის წრეში, დაახლოებით 800000000 ადამიანია, ყველაზე მაღალი მოთხოვნაა უმაღლეს განათლებაზე და სწრაფად მზარდი ბაზარია. მასაჩუსეტში და ბოსტონში კი არ არა, აზიაში, ანუ ჩვენ გარშემო 1000 კილომეტრში, დაფარვა უმაღლესი განათლების ყველაზე დაბალია. აფრიკა არის ყველაზე მზარდი ბაზარი.
— ჩვენ გვაქვს 20 სახელმწიფო უნივერსიტეტი, რომელიც უბედურ დღეშია და რატომ იმათ ოპტიმიზაციაზე არ ვიზრუნოთ და იქიდან არ გავაკეთოთ რაღაც, ვიდრე ახალ გრანდიოზულ პროექტს წამოვიწყებდეთ?
— რა თქმა უნდა, ვზრუნავთ. სწორედ ამას ვაკეთებთ თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტშიც და ტექნიკურ უნივერსიტეტშიც.
— სახელმძღვანელოების ბიზნესის დაბრუნება გამომცემლებისთვის, ასევე, დამატებით, გუშინ თქვენ დააანონსეთ, რომ საუბარია ელექტრონულ სახელმძღვანელოებზე. თუმცა ამ ყველაფერში, საგამომცემლო ბიზნესისთვის, განსაკუთრებით საინტერესო იქნება ფასების მატრიცა, რომელიც თქვენ ახსენეთ — 18-19 მილიონი ლარი, რასაც სამინისტრო გეგმავს, რომ დახარჯოს მომავალ წელს ამ მიმართულებით. რასთან გვაქვს საქმე? ფაქტობრივად, ბიზნესს ეცოდინება, რის მოგებას შეძლებს, გაწერილი იქნება თითქმის ყველაფერი? ამ მოდელზეა, ბატონო სანდრო, საუბარი?
— ჩვენ, ისტორიულად, გავიარეთ ორი ეტაპი: ერთი — თავისუფალი ბაზრის ეტაპი, როცა ვისაც რა უნდოდა, იმას აკეთებდა სახელმძღვანელოებში, მეორე — სუპერდარეგულირებული ბაზარი, როცა მე (სამინისტრო) ვბეჭდავდი თვითონ, გამოვართმევდი წიგნს გამომცემელს და ვბეჭდავდი. ორივე რყევამ — ერთმა დააზარალა მშობლები და ოჯახები, მეორემ — გამომცემლები და საგამომცემლო ბიზნესი. ახლა ვცდილობთ, გავიდეთ მესამე ეტაპზე, სადაც გამომცემელს ექნება ეს ბიზნესი, მის ხელში იქნება ბეჭდვის ნაწილიც, გამოცემის საავტორო ნაწილიც, თუმცა ფასები იქნება უფრო, ასე ვთქვათ, „მოკეპილი“, დარეგულირებული ზღვრულად, რაოდენობის, ტირაჟის და თემატიკის მიხედვით. ფაქტობრივად, ჩვენ ვცდილობთ, გამომცემლებთან ერთად ვიცოდეთ წინასწარ, ანუ პრაისლისტი უნდა გავაკეთოთ.
— „აუდიტორია 115“-თან დაკავშირებითაც გკითხავთ და ამით დავასრულოთ. ამ შეკითხვის გარეშე ვერ გაგიშვებთ. გუშინ გვსტუმრობდა თსუ-ს ახალარჩეული რექტორი და მთლად კარგი ფეხი არ გვქონია, იმიტომ რომ, ჩვენგან რომ წავიდა, სამწუხაროდ, გახსნის ცერემონიალი ჩაიშალა. არსებობს ამ პრობლემის მოგვარების რეცეპტი?
— მე მგონია, რომ არსებობს და ეს რეცეპტი ორნაწილიანია. ერთი ნაწილი — ნებისმიერი ადმინისტრაცია, რომელიც არ მოუსმენს სტუდენტებს უმაღლეს დაწესებულებაში, განწირულია. ასეა, თუ დემოკრატიას აშენებ. ავტორიტარულ რეჟიმში პრობლემა არ არის, შენ გადაწყვიტავ და მერე შეგიძლია იქით თავში ურტყა ვიღაცებს. ჩვენ ამას მოვშორდით, იზოლირება გავაკეთეთ და ვამბობთ, რომ გვინდა დემოკრატია, გვინდა თვითმმართველობა და დამოუკიდებლობა უნივერსიტეტის. წინა რექტორების შემთხვევებში ყოველთვის არ იყო ეს დიალოგი გამჭვირვალე და სტუდენტების მოთხოვნებს, შეიძლება, ხანდახან ცოტა ზედაპირულად უდგებოდა ვიღაც. ჩვენი დაპირება სწორედ ამაში მდგომარეობს, ჩემი — სამინისტროს მხრიდან და რექტორისაც, რომ ვაპირებთ მოვუსმინოთ სტუდენტებს.
მეორე საკითხია ფორმა. გუშინ „აუდიტორია 115“-ის წარმომადგენლებმა თქვეს, ჩვენ მზად ვართ კონსტრუქციული დიალოგისთვისო. შენ თუ გინდა, დიალოგი, სხვაგვარად უნდა მოიქცე. თქვენ რომ მე ტრანსფარანტებით დამხვედროდით და მერე გეთქვათ, მოდი ვიმეგობროთო, ეს არ იქნებოდა მთლად კარგი დასაწყისი. ჩემი რჩევა იქნებოდა, რომ ფორმა დავარეგულიროთ, თორემ შინაარსობრივად ექვსივე მოთხოვნას, რომლებიც გუშინ „აუდიტორია 115“-მა გააჟღერა, იპოვით, შარვაშიძის ერთი თვის წინ დაწერილ კონცეფციაში.
— შარვაშიძეს არ ენდობიან იმიტომ, რომ დაჰპირდა თვითმმართველობის საკითხის მოგვარებას მაისში. სამინისტროში იყო და ბერკეტი ჰქონდა, ეს მაშინ ვერ მოახერხა, ახლა როგორ მოახერხებს?
— მეც ვიყავი ამ პროცესში ჩართული და პირადად შევესწარი, როგორ იცვლებოდა მოთხოვნები შეხვედრიდან შეხვედრამდე, არ იყო კონსტრუქციული გარემო, ასე ვთქვათ, შეთანხმების მისაღწევად და ეს ძალიან სამწუხაროა. მე ძალიან ვწუხვარ, როდესაც ძალადობის გზას ირჩევს ვინმე. მგონია, რომ ჩვენს ქვეყანას ეს არ სჭირდება და მეორე მხრივ, ძალიან ვწუხვარ, როდესაც ერთი რამე ითქმება საჯაროდ და მეორე — კერძო საუბარში.
მოამზადა ლალი თვალაბეიშვილმა
tv პირველის ეთერში „საქმიანი დილის“ სტუმრის ფომატში გამართული საუბრის მიხედვით
|
